Αν ο Ίαν Φλέμινγκ ζούσε σήμερα, το πιθανότερο είναι ότι θα βάσιζε κάποιον από τους διάσημους κακούς των βιβλίων του με ήρωα τον Τζέιμς Μποντ στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Το αγέλαστο πρόσωπο του, εξάλλου, και όλη αυτή η μυστικοπάθεια γύρω από την θητεία του στην τρομερή και φοβερή KGB έχουν οδηγήσει πολλά μέσα μαζικής ενημέρωσης να τον τοποθετούν, κάθε φορά που μια μεγάλη παγκόσμια κρίση ξεσπά, απομονωμένο σε μια αίθουσα στο τέρμα του ρωσικού πουθενά, μπροστά σε ένα πάνελ γεμάτο κουμπιά, έτοιμο να πατήσει αυτό που θα ανάψει την πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων ή αυτό που θα ανατινάξει τη Μέση Ανατολή.
Κάπως έτσι προλογίζει ο Βρετανός συντάκτης του BBC στη Ρωσία, Στίβεν Ρόζενμπεργκ, κείμενο του για το τι μπορεί να κερδίσει η χώρα του Πούτιν από τις αιματηρές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Όπως εξηγεί, η Ρωσία έχει σχέσεις με τη Χαμάς και έχει εξελιχθεί σε στενό σύμμαχο του Ιράν. Σύμφωνα, μάλιστα, με τις ΗΠΑ η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν αναπτύξει μια πλήρη αμυντική συνεργασία
Ο Πούτιν δεν πάτησε το κουμπί «πόλεμος στη Μέση Ανατολή»
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ρωσία είχε άμεση ανάμειξη ή γνώριζε από πριν για την αιφνιδιαστική, συντονισμένη και αιματηρή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. «Δεν υπάρχει καμιά απόδειξη για άμεσες παραδόσεις όπλων από τη Ρωσία στη Χαμάς, ούτε στοιχεία ότι ο ρωσικός στρατός εκπαιδεύει τους μαχητές της ισλαμικής οργάνωσης», συμπληρώνει η Χάνα Νόουτ, ειδικός σε ζητήματα της Ρωσίας και της Μέσης Ανατολής στον μη κυβερνητικό οργανισμό James Martin Center for Nonproliferation Studies με έδρα το Βερολίνο.
«Είναι αλήθεια ότι η Ρωσία διατηρεί μακροχρόνια σχέση με τη Χαμάς. Γι’ αυτό και δεν ανακήρυξε ποτέ τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση, ενώ αντιπροσωπείες της ισλαμικής οργάνωσης βρέθηκαν στη Μόσχα πέρυσι και φέτος», συνεχίζει η ίδια. «Σε καμιά περίπτωση όμως δεν θα συμπέρανα ότι υπήρξε εκτεταμένη στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας στη Χαμάς. παρότι γνωρίζουμε ότι ρωσικής κατασκευής συστήματα έφτασαν στη Λωρίδα της Γάζας, πιθανότατα μέσω του Σινά (στην Αίγυπτο) και με ιρανική βοήθεια», καταλήγει.
Ισραηλινά τανκς παίρνουν θέση στα σύνορα με τη Γάζα
Με απλά λόγια ο Πούτιν δεν είναι αυτός που πάτησε το κουμπί με την ένδειξη «πόλεμος στη Μέση Ανατολή». Είναι όμως έτοιμος να επωφεληθεί από το τελευταίο αιματηρό κεφάλαιο στη Μέση Ανατολή; Μα φυσικά και ναι και να πως θα τα καταφέρει.
Μακριά η προσοχή από την Ουκρανία
Με την ισραηλινή χερσαία επίθεση να αναμένεται από στιγμή σε στιγμή και τον φόβο μιας γενικευμένης ανάφλεξης να δηλητηριάζει τα μυαλά των πάντων, παρά τις περί αντιθέτου εκτιμήσεις των αναλυτών, σχεδόν κανείς δεν ασχολείται με την πορεία της ουκρανικής αντεπίθεσης. Η Ρωσία, ωστόσο, ποντάρει αλλού και συγκεκριμένα στο ότι πολλά από τα όπλα της Δύσης, που ήταν να πάνε γραμμή στην Ουκρανία, θα κατευθυνθούν στο Ισραήλ για την ολοκλήρωση της ανακατάληψης του ελέγχου μέρους της Γάζας από το Τελ Αβίβ στο διάστημα του ενός-ενάμισι μήνα, που λέγεται ότι του έχουν δώσει οι παρατηρητές-εμπλεκόμενοι ολόγυρα του -και όχι μόνο- για να λήξει αυτό το νέο αιματηρό κεφάλαιο στην περιοχή.
«Πιστεύω ότι αυτή η κρίση θα επηρεάσει άμεσα την πορεία της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (στην Ουκρανία)», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ρώσος διπλωμάτης Κονσταντίν Γαβρίλοφ στην φιλοκρεμλινική εφημερίδα Izvestia.
«Οι χορηγοί της Ουκρανίας θα ασχοληθούν με τη σύγκρουση στο Ισραήλ. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Δύση θα εγκαταλείψει τους Ουκρανούς. Απλά, το ποσό της στρατιωτικής βοήθειας θα μειωθεί…. και η πορεία της επιχείρησης μπορεί να στραφεί απότομα υπέρ (της Ρωσίας)», προσθέτει ο ίδιος, παρότι οι ΗΠΑ έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι μπορούν να σταθούν ταυτόχρονα στο Ισραήλ και την Ουκρανία. Η ιστορία πάντως έχει δείξει ότι δύο μέτωπα μαζί, μάλλον πέφτουν βαριά στις ΗΠΑ.
Η Ρωσία σε ρόλο διαμεσολαβητή
Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία προσπαθεί να ενισχύσει το ρόλο της στη Μέση Ανατολή, εμφανιζόμενη ως πιθανή ειρηνοποιός μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Άλλωστε, έχει παίξει αυτόν τον ρόλο και στο παρελθόν, συμμετέχοντας σε διάφορες διεθνείς προσπάθειες για τον τερματισμό των συγκρούσεων στην περιοχή. «Η Ρωσία μπορεί και θα διαδραματίσει ρόλο στην επίλυση (της σύγκρουσης)», δήλωσε πρόσφατα ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ. «Διατηρούμε επαφές με τις πλευρές της σύγκρουσης», ξεκαθάρισε.
Ρουκέτες εκτοξεύονται από τη Γάζα προς το Ισραήλ
Παρά όμως την πρόσφατη πρόσκληση του Ιράκ, που να σημειωθεί ότι στέκεται στο πλευρό της Χαμάς, στη Ρωσία για να «ανακοινώσει μια πρωτοβουλία για μια πραγματική κατάπαυση του πυρός» στην περιοχή, αυτή τη φορά είναι δύσκολο να γραπώσει τον ρόλο. Κι αυτό γιατί είναι η χώρα που εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολής στον γείτονά της, η οποία 20 μήνες μετά δεν φαίνεται να έχει ορατό τέλος.
Η Μόσχα ανέκαθεν ενδιαφερόταν για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τη Σοβιετική Ένωση να υιοθετεί μια φιλοαραβική θέση, καθώς το Ισραήλ καλλιεργούσε ολοένα και πιο στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ. Μετά τη διάλυση της σοβιετικής αυτοκρατορίας οι σχέσεις της Ρωσίας με το Ισραήλ βελτιώθηκαν, εν μέρει λόγω της εισροής περισσότερων από ένα εκατομμύριο Εβραίων στο Ισραήλ από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Τελευταία όμως η Ρωσία έχει έρθει πολύ κοντά με τον άσπονδο εχθρό του Ισραήλ, το Ιράν – δοκιμάζοντας τις όποιες σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών.
Το κέρδος της απόστασης ασφαλείας
Το δίχως άλλο ο Πούτιν θα εκμεταλλευτεί τα τραγικά συμβάντα για να μιλήσει για την αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή, ωστόσο οι περισσότεροι αναλυτές δεν πιστεύουν ότι θέλει κι εκείνος με τη σειρά του μια διευρυμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Κι αυτό γιατί εάν το Ιράν μπει στην εξίσωση, οι ΗΠΑ θα πρέπει να κατέβουν δυναμικά δίπλα στο Ισραήλ και η Ρωσία να μπει μπροστά από την πρώτη χώρα.
«Πιστεύω ότι για τον Πούτιν έχουν σημασία οι σχέσεις της Ρωσίας με το Ισραήλ. Δεν πιστεύω ότι η ρωσική διπλωματία θέλει να φτάσει στο σημείο να υποχρεωθεί να διαλέξει στρατόπεδο. Όσο όμως η σύγκρουση κλιμακώνεται, τόσο μεγαλύτερη πίεση νιώθουν όλοι οι παίκτες στη γεωπολιτική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.Αν ο Ίαν Φλέμινγκ ζούσε σήμερα, το πιθανότερο είναι ότι θα βάσιζε κάποιον από τους διάσημους κακούς των βιβλίων του με ήρωα τον Τζέιμς Μποντ στον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Το αγέλαστο πρόσωπο του, εξάλλου, και όλη αυτή η μυστικοπάθεια γύρω από την θητεία του στην τρομερή και φοβερή KGB έχουν οδηγήσει πολλά μέσα μαζικής ενημέρωσης να τον τοποθετούν, κάθε φορά που μια μεγάλη παγκόσμια κρίση ξεσπά, απομονωμένο σε μια αίθουσα στο τέρμα του ρωσικού πουθενά, μπροστά σε ένα πάνελ γεμάτο κουμπιά, έτοιμο να πατήσει αυτό που θα ανάψει την πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων ή αυτό που θα ανατινάξει τη Μέση Ανατολή.
Κάπως έτσι προλογίζει ο Βρετανός συντάκτης του BBC στη Ρωσία, Στίβεν Ρόζενμπεργκ, κείμενο του για το τι μπορεί να κερδίσει η χώρα του Πούτιν από τις αιματηρές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Όπως εξηγεί, η Ρωσία έχει σχέσεις με τη Χαμάς και έχει εξελιχθεί σε στενό σύμμαχο του Ιράν. Σύμφωνα, μάλιστα, με τις ΗΠΑ η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν αναπτύξει μια πλήρη αμυντική συνεργασία
Ο Πούτιν δεν πάτησε το κουμπί «πόλεμος στη Μέση Ανατολή»
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι η Ρωσία είχε άμεση ανάμειξη ή γνώριζε από πριν για την αιφνιδιαστική, συντονισμένη και αιματηρή επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ. «Δεν υπάρχει καμιά απόδειξη για άμεσες παραδόσεις όπλων από τη Ρωσία στη Χαμάς, ούτε στοιχεία ότι ο ρωσικός στρατός εκπαιδεύει τους μαχητές της ισλαμικής οργάνωσης», συμπληρώνει η Χάνα Νόουτ, ειδικός σε ζητήματα της Ρωσίας και της Μέσης Ανατολής στον μη κυβερνητικό οργανισμό James Martin Center for Nonproliferation Studies με έδρα το Βερολίνο.
«Είναι αλήθεια ότι η Ρωσία διατηρεί μακροχρόνια σχέση με τη Χαμάς. Γι’ αυτό και δεν ανακήρυξε ποτέ τη Χαμάς τρομοκρατική οργάνωση, ενώ αντιπροσωπείες της ισλαμικής οργάνωσης βρέθηκαν στη Μόσχα πέρυσι και φέτος», συνεχίζει η ίδια. «Σε καμιά περίπτωση όμως δεν θα συμπέρανα ότι υπήρξε εκτεταμένη στρατιωτική υποστήριξη της Ρωσίας στη Χαμάς. παρότι γνωρίζουμε ότι ρωσικής κατασκευής συστήματα έφτασαν στη Λωρίδα της Γάζας, πιθανότατα μέσω του Σινά (στην Αίγυπτο) και με ιρανική βοήθεια», καταλήγει.
Ισραηλινά τανκς παίρνουν θέση στα σύνορα με τη Γάζα
Με απλά λόγια ο Πούτιν δεν είναι αυτός που πάτησε το κουμπί με την ένδειξη «πόλεμος στη Μέση Ανατολή». Είναι όμως έτοιμος να επωφεληθεί από το τελευταίο αιματηρό κεφάλαιο στη Μέση Ανατολή; Μα φυσικά και ναι και να πως θα τα καταφέρει.
Μακριά η προσοχή από την Ουκρανία
Με την ισραηλινή χερσαία επίθεση να αναμένεται από στιγμή σε στιγμή και τον φόβο μιας γενικευμένης ανάφλεξης να δηλητηριάζει τα μυαλά των πάντων, παρά τις περί αντιθέτου εκτιμήσεις των αναλυτών, σχεδόν κανείς δεν ασχολείται με την πορεία της ουκρανικής αντεπίθεσης. Η Ρωσία, ωστόσο, ποντάρει αλλού και συγκεκριμένα στο ότι πολλά από τα όπλα της Δύσης, που ήταν να πάνε γραμμή στην Ουκρανία, θα κατευθυνθούν στο Ισραήλ για την ολοκλήρωση της ανακατάληψης του ελέγχου μέρους της Γάζας από το Τελ Αβίβ στο διάστημα του ενός-ενάμισι μήνα, που λέγεται ότι του έχουν δώσει οι παρατηρητές-εμπλεκόμενοι ολόγυρα του -και όχι μόνο- για να λήξει αυτό το νέο αιματηρό κεφάλαιο στην περιοχή.
«Πιστεύω ότι αυτή η κρίση θα επηρεάσει άμεσα την πορεία της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (στην Ουκρανία)», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ρώσος διπλωμάτης Κονσταντίν Γαβρίλοφ στην φιλοκρεμλινική εφημερίδα Izvestia.
«Οι χορηγοί της Ουκρανίας θα ασχοληθούν με τη σύγκρουση στο Ισραήλ. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Δύση θα εγκαταλείψει τους Ουκρανούς. Απλά, το ποσό της στρατιωτικής βοήθειας θα μειωθεί…. και η πορεία της επιχείρησης μπορεί να στραφεί απότομα υπέρ (της Ρωσίας)», προσθέτει ο ίδιος, παρότι οι ΗΠΑ έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι μπορούν να σταθούν ταυτόχρονα στο Ισραήλ και την Ουκρανία. Η ιστορία πάντως έχει δείξει ότι δύο μέτωπα μαζί, μάλλον πέφτουν βαριά στις ΗΠΑ.
Η Ρωσία σε ρόλο διαμεσολαβητή
Η αλήθεια είναι ότι η Ρωσία προσπαθεί να ενισχύσει το ρόλο της στη Μέση Ανατολή, εμφανιζόμενη ως πιθανή ειρηνοποιός μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Άλλωστε, έχει παίξει αυτόν τον ρόλο και στο παρελθόν, συμμετέχοντας σε διάφορες διεθνείς προσπάθειες για τον τερματισμό των συγκρούσεων στην περιοχή. «Η Ρωσία μπορεί και θα διαδραματίσει ρόλο στην επίλυση (της σύγκρουσης)», δήλωσε πρόσφατα ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ. «Διατηρούμε επαφές με τις πλευρές της σύγκρουσης», ξεκαθάρισε.
Ρουκέτες εκτοξεύονται από τη Γάζα προς το Ισραήλ
Παρά όμως την πρόσφατη πρόσκληση του Ιράκ, που να σημειωθεί ότι στέκεται στο πλευρό της Χαμάς, στη Ρωσία για να «ανακοινώσει μια πρωτοβουλία για μια πραγματική κατάπαυση του πυρός» στην περιοχή, αυτή τη φορά είναι δύσκολο να γραπώσει τον ρόλο. Κι αυτό γιατί είναι η χώρα που εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολής στον γείτονά της, η οποία 20 μήνες μετά δεν φαίνεται να έχει ορατό τέλος.
Η Μόσχα ανέκαθεν ενδιαφερόταν για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τη Σοβιετική Ένωση να υιοθετεί μια φιλοαραβική θέση, καθώς το Ισραήλ καλλιεργούσε ολοένα και πιο στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ. Μετά τη διάλυση της σοβιετικής αυτοκρατορίας οι σχέσεις της Ρωσίας με το Ισραήλ βελτιώθηκαν, εν μέρει λόγω της εισροής περισσότερων από ένα εκατομμύριο Εβραίων στο Ισραήλ από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Τελευταία όμως η Ρωσία έχει έρθει πολύ κοντά με τον άσπονδο εχθρό του Ισραήλ, το Ιράν – δοκιμάζοντας τις όποιες σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών.
Το κέρδος της απόστασης ασφαλείας
Το δίχως άλλο ο Πούτιν θα εκμεταλλευτεί τα τραγικά συμβάντα για να μιλήσει για την αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής στη Μέση Ανατολή, ωστόσο οι περισσότεροι αναλυτές δεν πιστεύουν ότι θέλει κι εκείνος με τη σειρά του μια διευρυμένη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Κι αυτό γιατί εάν το Ιράν μπει στην εξίσωση, οι ΗΠΑ θα πρέπει να κατέβουν δυναμικά δίπλα στο Ισραήλ και η Ρωσία να μπει μπροστά από την πρώτη χώρα.
«Πιστεύω ότι για τον Πούτιν έχουν σημασία οι σχέσεις της Ρωσίας με το Ισραήλ. Δεν πιστεύω ότι η ρωσική διπλωματία θέλει να φτάσει στο σημείο να υποχρεωθεί να διαλέξει στρατόπεδο. Όσο όμως η σύγκρουση κλιμακώνεται, τόσο μεγαλύτερη πίεση νιώθουν όλοι οι παίκτες στη γεωπολιτική σκακιέρα της Μέσης Ανατολής.