Στα 100 δολάρια "ανέβασε" την τιμή του πετρελαίου η Ρωσία, μετά την απόφασή της να απαγορεύσει τις εξαγωγές ντίζελ και βενζίνης, σηματοδοτώντας μια σημαντική κλιμάκωση που θα δημιουργήσει φόβους ότι η Μόσχα εργαλειοποιεί τις προμήθειες πετρελαίου ως αντίποινα για τις δυτικές κυρώσεις.Οι τιμές του ντίζελ στην Ευρώπη εκτινάχθηκαν μετά την ανακοίνωση, σχεδόν 5% πάνω από τα 1.010 δολάρια ο τόνος.
Οι τιμές του αργού πετρελαίου ανέτρεψαν επίσης τις προηγούμενες απώλειες, με το Brent - το διεθνές σημείο αναφοράς - να αυξάνεται κατά 1% στα 94 δολάρια το βαρέλι.
H σημασία της Ρωσίας
Η Ρωσία είναι ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές ντίζελ στον κόσμο και κορυφαίος παραγωγός αργού.
Οι εξαγωγές αργού πετρελαίου της έχουν ήδη περιοριστεί στο πλαίσιο μιας συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία και τον ευρύτερο όμιλο ΟΠΕΚ+, η οποία έχει συμβάλει στην άνοδο 30% των τιμών του πετρελαίου από τον Ιούνιο.
Οι συμμετέχοντες στην αγορά ανησυχούν ότι η Ρωσία κινείται προς σύσφιξη της προσφοράς πετρελαίου σε μια περίοδο που οι κεντρικές τράπεζες αγωνίζονται να θέσουν υπό έλεγχο τον πληθωρισμό και με τις τιμές του αργού δυνητικά έτοιμες να ξεπεράσουν τα 100 δολάρια το βαρέλι για πρώτη φορά σε 13 μήνες.
«Η Ρωσία θέλει να προκαλέσει πόνο στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ και φαίνεται ότι τώρα επαναλαμβάνουν τον οδηγό για το φυσικό αέριο στην αγορά πετρελαίου ενόψει των χειμερινών μηνών - δείχνουν ότι δεν έχουν τελειώσει τη χειραγώγησή τους στις αγορές ενέργειας», δήλωσε ο Henning Gloystein στην Eurasia Group.
Το Κρεμλίνο είπε ότι η απαγόρευση ήταν «προσωρινή» και σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας στη Ρωσία, αλλά δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για το πότε θα λήξουν τα μέτρα και όρισε μόνο περιορισμένες εξαιρέσεις, όπως οι δικές του στρατιωτικές βάσεις στο εξωτερικό.
Αλλά το χρονοδιάγραμμα θα εγείρει υποψίες στις δυτικές πρωτεύουσες ότι ο πρόεδρος Vladimir Putin εκμεταλλεύεται ξανά τη δύναμη της Ρωσίας στις αγορές ενέργειας.
Ενεργειακή κρίση
Η αυξημένη χρήση των περικοπών της παροχής φυσικού αερίου στην Ευρώπη από τη Ρωσία μετά την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία πέρυσι βοήθησε να πυροδοτήσει παγκόσμια ενεργειακή κρίση, πυροδοτώντας τον πληθωρισμό και βλάπτοντας τις βιομηχανίες και τους καταναλωτές σε όλο τον κόσμο.
«Η Ρωσία είπε πέρυσι ότι οι περικοπές της προμήθειας φυσικού αερίου ήταν μόνο προσωρινές, αλλά έσφιγγαν συνεχώς τη θηλιά», είπε ο Gloystein.
«Καθώς πλησιάζει ο χειμώνας, η στόχευση του ντίζελ θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει το πετρέλαιο πάνω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, με όλες τις δυσάρεστες συνέπειες που επιφέρει για την παγκόσμια οικονομία».
Το ντίζελ είναι το καύσιμο της παγκόσμιας οικονομίας, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο στις εμπορευματικές μεταφορές, τη ναυτιλία και τις αερομεταφορές.
Τα παράγωγα του ντίζελ, όπως το πετρέλαιο θέρμανσης, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στις χειμερινές αυξήσεις των τιμών.
Η Γερμανία και το βορειοανατολικό τμήμα των ΗΠΑ εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα καύσιμα για τη θέρμανση των σπιτιών.
Οι αγορές ραφιναρισμένων καυσίμων είναι ήδη σφιχτές λόγω της αυξανόμενης ζήτησης και της συντήρησης των διυλιστηρίων το καλοκαίρι, με τις τιμές των αντλιών να γίνονται ένα αυξανόμενο ζήτημα για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Joe Biden και άλλους ηγέτες.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ δήλωσε ότι η απαγόρευση των εξαγωγών ντίζελ και βενζίνης «υπογραμμίζει περαιτέρω ότι η Ρωσία δεν είναι αξιόπιστος προμηθευτής ενέργειας».
Εργαλειοποιείται η ενέργεια
Η Helima Croft της RBC Capital Markets είπε ότι, ενώ η Μόσχα μπορεί να έχει κάποια βραχυπρόθεσμα προβλήματα εγχώριας προμήθειας, η περικοπή των εξαγωγών υποδηλώνει την επιθυμία «να καταδειχθεί η προθυμία του Κρεμλίνου να εργαλειοποιήσει τις προμήθειες πετρελαίου».
«Η Ρωσία εξακολουθεί να θέλει να προκαλέσει χάος, εξακολουθεί να θέλει να σπάσει την αποφασιστικότητα της Δύσης να στηρίξει την Ουκρανία.
Ο στόχος του Putin φαίνεται να είναι να φτάσει στο επόμενο έτος και να δει τον αντίκτυπο στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας πέρυσι δήλωσε ότι τα ρωσικά διυλιστήρια παρήγαγαν «περίπου το διπλάσιο του ντίζελ που απαιτείται για την ικανοποίηση της εγχώριας ζήτησης και συνήθως εξάγουν το ήμισυ της ετήσιας παραγωγής τους».
Η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος θαλάσσιος εξαγωγέας ντίζελ στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ, σύμφωνα με την Kpler, μια εταιρεία ανάλυσης δεδομένων εμπορευμάτων, και πριν από την εισβολή της στην Ουκρανία ήταν ο μοναδικός μεγαλύτερος εξαγωγέας ντίζελ στην ΕΕ.
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν απαγορεύσει σε μεγάλο βαθμό τις εισαγωγές ρωσικών διυλισμένων καυσίμων από τον Φεβρουάριο, αναγκάζοντας τη Μόσχα να επαναδρομολογήσει τις πωλήσεις της στην Τουρκία και σε χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Οι προηγμένες οικονομίες της G7 προσπάθησαν επίσης να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμών στις πωλήσεις ρωσικού πετρελαίου, ενώ οι δυτικές χώρες αύξησαν τις εισαγωγές ντίζελ από την Ινδία και τη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, οι ρωσικές πωλήσεις διυλισμένων καυσίμων, ιδιαίτερα το ντίζελ, παραμένουν κρίσιμο μέρος των προμηθειών πετρελαίου.
Τον Αύγουστο η Ρωσία εξήγαγε περισσότερα από 30 εκατομμύρια βαρέλια ντίζελ και πετρελαίου εσωτερικής καύσης — ένα αντιπρόσωπο ντίζελ — δια θαλάσσης, σύμφωνα με την Kpler.
Η Ρωσία είναι ένας μικρότερος εξαγωγέας βενζίνης, εξάγοντας μόνο 90.000 βαρέλια θαλάσσης την ημέρα τον Αύγουστο, πρόσθεσε η Kpler.
www.bankingnews.gr