Οι οικονομικές κυρώσεις είναι αποτελεσματικές μόνο όταν αυτοί που αποφασίζουν γι' αυτές είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν το τίμημα και απ' ότι φαίνεται στην ΕΕ δεν είναι όλες οι χώρες έτοιμες.
Την Τετάρτη, η ΕΕ ανακοίνωσε... το έκτο πακέτο μέτρων ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ωστόσο, όπως φαίνεται υπάρχουν ρωγμές. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε, μεταξύ άλλων, ότι τέλος της εξάρτησής της από το ρωσικό πετρέλαιο.
«Δεν θα είναι εύκολο, αλλά πρέπει απλώς να το κάνουμε». Όλο το ρωσικό πετρέλαιο θα καταργηθεί σταδιακά, είπε, αλλά με τάξη.
«Θα φροντίσουμε να καταργήσουμε σταδιακά το ρωσικό πετρέλαιο με τακτοποιημένο τρόπο», είπε η Ευρωπαία Επίτροπος. «Έτσι με τρόπο που επιτρέπει σε εμάς και τους συνεργάτες μας να εξασφαλίσουμε εναλλακτικές οδούς ανεφοδιασμού και ταυτόχρονα να είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τον αντίκτυπο στην παγκόσμια αγορά».
Με αφορμή το νέο πακέτο κυρώσεων, το Playbook του Politico μεταφέρει τους αναγνώστες του στις Βρυξέλλες και στις ζυμώσεις που γίνονται εκεί.
«Για τους πρεσβευτές της ΕΕ που διαπραγματεύονται κυρώσεις κατά της Ρωσίας για λογαριασμό των πρωτευουσών τους, οι Βρυξέλλες έχουν γίνει η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ τις τελευταίες εβδομάδες», γράφει χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι πραγματοποιούν συναντήσεις, συζητώντας επί του ζητήματος.
Σύμφωνα με το Playbook, ο κατάλογος των χωρών που έχουν αντιρρήσεις για το προτεινόμενο εμπάργκο πετρελαίου είναι μακρύς.
Η Ουγγαρία και η Σλοβακία θέλουν μεγαλύτερη περίοδο σταδιακής κατάργησης. Σύμφωνα με την τρέχουσα πρόταση της Επιτροπής, και οι δύο χώρες θα έχουν ένα χρόνο περισσότερο από την υπόλοιπη ΕΕ για να αποδεσμευτούν από το ρωσικό πετρέλαιο. Ωστόσο, η Βουδαπέστη και η Μπρατισλάβα απέρριψαν αυτήν την προσφορά, υποστηρίζοντας ότι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να προσαρμόσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους.
Σύμφωνα με τους Leonie Kijewski, Barbara Moens και Jacopo Barigazzi του Politico είναι πιθανό να έχουν δύο χρόνια περισσότερα από την υπόλοιπη ΕΕ.
Η Τσεχία και η Σλοβακία είναι πιθανό να ενταχθούν σε αυτό το καθεστώς εξαίρεσης, καθώς και οι δύο εξαρτώνται με τον ίδιο τρόπο από το ρωσικό πετρέλαιο.
Το Politico, μάλιστα, επικαλούμενο διπλωμάτες, μεταδίδει ότι και η Ελλάδα «αντιστέκεται, καθώς δεν θέλει να σταματήσει να κερδίζει χρήματα από τη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου σε άλλες χώρες με τον στόλο των δεξαμενόπλοιων της. Ωστόσο, άλλοι διπλωμάτες και αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι εάν η Ελλάδα λάβει εξαίρεση, αυτό θα υπονόμευε τον σκοπό των κυρώσεων».
The Times: Η ελληνική στάση έχει εξοργίσει άλλες χώρες
Την ίδια ώρα, δημοσίευμα των The Times, επικαλούμενο διπλωματικές πηγές, μεταδίδει ότι στους περιορισμούς, που θα απαγόρευαν τα ευρωπαϊκά τάνκερ να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο οπουδήποτε στον κόσμο, αντιτίθεται η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα.
Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά το δημοσίευμα, «η ελληνική στάση έχει εξοργίσει άλλες χώρες επειδή μια θαλάσσια εξαίρεση θα υπονόμευε τις κυρώσεις και θα επέτρεπε στα δεξαμενόπλοια της ΕΕ να βοηθήσουν στη μεταφορά του ρωσικού πετρελαίου από την Ευρώπη στην Ινδία και την Κίνα». «Υπάρχει μεγάλη κατανόηση για την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, αλλά η Ελλάδα εξοργίζει πολλές πρωτεύουσες απαιτώντας από τον θαλάσσιο τομέα της να συνεχίσει να μεταφέρει ρωσικό πετρέλαιο σε κινεζικά και ινδικά λιμάνια όταν η Ευρώπη σταματήσει να το αγοράζει», είπε ένας διπλωμάτης.
Οι παραχωρήσεις θα επιτρέψουν σε ελληνικούς, κυπριακούς ή μαλτέζικους μεταφορείς να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο για τρεις επιπλέον μήνες την άνοιξη του επόμενου έτους.
Εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο: Δεν βλέπουν καταστροφή οι αναλυτές
Σύμφωνα με έγγραφα που έχει στη διάθεσή του το POLITICO, οι κυρώσεις θα απαγορεύουν τη μεταφορά ρωσικού αργού ή πετρελαϊκών προϊόντων «από οποιοδήποτε πλοίο που είναι νηολογημένο υπό σημαία κράτους μέλους» ή ανήκει σε πολίτη ή οντότητα της ΕΕ. Περιλαμβάνουν επίσης απαγόρευση παροχής οικονομικών ή άλλων υπηρεσιών, όπως ασφάλιση για τέτοια μεταφορά.
Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος πελάτης πετρελαίου της Ρωσίας και αυτές οι διατάξεις θα καταστήσουν πολύ δύσκολο για τη Μόσχα να προσεγγίσει εύκολα σε άλλους αγοραστές στην Ασία.
Η ΕΕ στοχεύει να κάνει την «Ρωσία... Ιράν», δήλωσε ο Ludovic Subran, επικεφαλής οικονομολόγος στην Allianz, την εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, αναφερόμενος στη μακροχρόνια προσπάθεια υπό την ηγεσία των ΗΠΑ να εμποδίσουν το Ιράν από τις παγκόσμιες αγορές πετρελαίου. «Ό,τι αγγίζει έστω και έμμεσα τη Ρωσία θεωρείται προβληματικό υπό τις κυρώσεις».
Αυτό θα έχει κλιμακωτές επιπτώσεις στον ρωσικό προϋπολογισμό και στην πετρελαϊκή βιομηχανία της χώρας -αλλά θα έχει επίσης αντίκτυπο στις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου και στην ΕΕ.
Τα μέτρα του μπλοκ έχουν σχεδιαστεί για να εφαρμοστούν σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, τερματίζοντας τις αγορές αργού σε έξι μήνες και τις πωλήσεις προϊόντων διύλισης πετρελαίου έως το τέλος του έτους. Αυτό σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο ώστε να αμβλύνει το πλήγμα σε χώρες που εξαρτώνται από το ρωσικό αργό που προμηθεύεται από αγωγούς και ανησυχούν για την πρόσβαση σε άλλες προμήθειες.
Μπορεί η Φον ντερ Λάιεν να δήλωσε ότι το τέλος της εξάρτησης της ΕΕ από το ρωσικό πετρέλαιο δεν θα ΄ναι εύκολο, ωστόσο, οι αναλυτές εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος στην οικονομία της ΕΕ δεν θα είναι καταστροφικός.
«Ο οικονομικός αντίκτυπος του εμπάργκο πετρελαίου στην οικονομία της ευρωζώνης είναι σχεδόν μηδενικός», δήλωσε ο Holger Schmieding, οικονομολόγος στην Berenberg, μια επενδυτική τράπεζα. «Αυτή η απόφαση ήταν στα σκαριά εδώ και μήνες και έχει τιμολογηθεί. Ενώ οι τιμές του πετρελαίου είναι απίθανο να αυξηθούν σημαντικά περαιτέρω μετά την απόφαση, η απαγόρευση μειώνει τις πιθανότητες να υποχωρήσουν σημαντικά οι τιμές του πετρελαίου βραχυπρόθεσμα».
Ο Subran υπολόγισε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα κορυφωθούν στα 150 δολάρια το βαρέλι, αλλά υπέθεσε ότι ο αντίκτυπος στο μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό θα έφτανε περίπου τα 100 ευρώ το χρόνο. «Νομίζω ότι οι μη Ρώσοι παραγωγοί πετρελαίου θα πρέπει να είναι σε θέση να καλύψουν το χάσμα. Το εμπάργκο είναι εφικτό και δεν είναι τόσο δαπανηρό», είπε.
Βέβαια, θα υπάρξουν τομείς που θα νιώσουν την πίεση. Εάν το εμπάργκο καταφέρει να μπλοκάρει τη ρωσική δυναμικότητα από τις παγκόσμιες αγορές, η προκύπτουσα συρρίκνωση της προσφοράς θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές του ντίζελ στα ύψη, δήλωσε ο David Wech, αναλυτής στην εταιρεία συμβούλων Vortexa.
Με πληροφορίες Politico, The Times & Le Monde