Λίγες μόλις μέρες νωρίτερα όπως δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ακύρωσε επίθεση κατά του Ιράν με τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών να είναι αρκετά τεταμένες το τελευταίο κυρίως διάστημα. Πόσο κοστοβόρα θα ήταν μία επίθεση στο Ιράν από την Αμερική;
Υπολογίσιμος αντίπαλος η Τεχεράνη
«Δεν θα ανεχθούμε ουδεμία παραβίαση των συνόρων του Ιράν. Το Ιράν θα σταθεί με αποφασιστικότητα έναντι σε κάθε επιθετικότητα και απειλή από την Αμερική», διεμήνυσε προ ημερών με περισσή αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μουσάβι....
Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν μόλις λίγες ώρες μετά τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ ότι απέτρεψε την τελευταία στιγμή πλήγμα σε βάρος του Ιράν.
Η αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης τις τελευταίες εβδομάδες, η λεκτική αντιπαράθεση αλλά και οι ισχυρισμοί περί κατάρριψης drone καταδεικνύουν ότι σε κάθε περίπτωση το Ιράν είναι ένας «υπολογίσιμος» αντίπαλος τον οποίο δεν θα έπρεπε να υποτιμούν οι ΗΠΑ.
Στρατιωτική υπεροχή
Όσον αφορά το αμιγώς στρατιωτικό σκέλος δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την υπεροχή των Αμερικανών: κρίνοντας από το ΑΕΠ οι ΗΠΑ είναι 44 φορές πλουσιότερες από το Ιράν, οι στρατιωτικές δαπάνες είναι 70πλάσιες ενώ ο εναέριος στόλος τους είναι 15 φορές μεγαλύτερος από τον ιρανικό. Επιπλέον ο εξοπλισμός της ιρανικής πολεμικής αεροπορίας είναι πεπαλαιωμένος. Πολλά από τα αμερικανικά F-14 που διαθέτει η Τεχεράνηχρονολογούνται από την επανάσταση του 1979. Εξίσου άνιση είναι και η σύγκριση των ναυτικών στόλων.
Την ίδια ώρα όμως οι Ιρανοί διαθέτουν έναν ισχυρό εξοπλισμό σε πυραύλους ακριβείας, πυραύλους Κρουζ καθώς και drones. Γι΄ αυτό και μόνον ένας πόλεμος εναντίον του Ιράν θα συνιστούσε τεράστια πρόκληση για τις ΗΠΑ. Σε περίπτωση σύρραξης η Τεχεράνη θα χρησιμοποιούσε πιθανότατα το οπλοστάσιο αυτό όχι μόνον για να πλήξει αμερικανικούς στρατιωτικούς στόχους αλλά και εναντίον αμάχων στην ευρύτερη περιοχή.
Ο ρόλος των Φρουρών της Επανάστασης
Επίσης, σημαντικό ρόλο -αντί του στρατού- θα μπορούσαν να αναλάβουν οι Φρουροί της Επανάστασης. «Διαθέτοντας πλούσιο εξοπλισμό μπορούν να απειλήσουν τις θαλάσσιες οδούς στον Περσικό Κόλπο, στον Κόλπο του Ομάν και στην Κασπία Θάλασσα, για παράδειγμα με υποβρύχια, έξυπνους πυραύλους, τηλεκατευθυνόμενες ή εγκατεστημένες νάρκες […],» έγραψε σε έρευνα της Arab News ο ειδικός σε στρατιωτικά ζητήματα Τίοντορ Κάρασικ. Σύμφωνα με τον ίδιο οι Φρουροί της Επανάστασης μπορούν να εκτελέσουν επιθέσεις εναντίον πετρελαιαγωγών αλλά και ακτοπλοϊκών εγκαταστάσεων, ενώ οι καμικάζι αυτοκτονίας μπορούν να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων αυτών.
Με τέτοιες επιθέσεις το Ιράν θα μπορούσε να πλήξει ως ένα βαθμό και να παραλύσει για μικρό διάστημα τις παγκόσμιες μεταφορές πετρελαίου. Το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής διακινείται από τα Στενά του Ορμούζ και την Αραβική Χερσόνησο. Σε περίπτωση που οι οδοί αυτοί καταστούν μη ασφαλείς, πολλές χώρες του κόσμου θα βίωναν άμεσα τις οικονομικές συνέπειες και με τη σειρά τους θα ενέτειναν τις πιέσεις προς την Ουάσιγκτον να τερματίσει ή να μην ξεκινήσει καν τον πόλεμο με το Ιράν.
Πώς προσδιορίζεται η «νίκη»;
Ανοιχτό παραμένει την ίδια ώρα ποια ακριβώς μορφή θα είχε ενδεχόμενη στρατιωτική νίκη των Αμερικανών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα κατέστρεφαν εύκολα μεγάλο μέρος ιρανικών αεροσκαφών και πολεμικών πλοίων. Το Ιράν θα εξακολουθούσε όμως να διαθέτει ένα ισχυρό πυραυλικό οπλοστάσιο θα οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εναντίον «μαλακών στόχων». Έτσι οι ΗΠΑ θα αναγκάζονταν να εισβάλουν σε ιρανικό έδαφος, ένα ενδεχόμενο για το οποίο προετοιμάζεται εδώ και καιρό η Τεχεράνη, έχοντας εκπονήσει εξειδικευμένη αμυντική στρατηγική.
Πέραν αυτού όμως το ιρανικό καθεστώς γνωρίζει πολύ καλά ότι ενδεχόμενη χερσαία επέμβαση δεν έχει τη στήριξη της αμερικανικής κοινής γνώμης. Μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις όπως εκείνες σε Ιράκ και Αφγανιστάν συνεπάγονται και ένα δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος. Τέλος, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι σε περίπτωση σύρραξης το Ιράν θα είχε στήριξη από παρακλάδια της Αλ Κάιντα.
Σε κάθε περίπτωση, η συγκεχυμένη αυτή εικόνα για τη στρατηγική που θα ακολουθούσε το Ιράν σε περίπτωση πολέμου με τους Αμερικανούς «βολεύει» την Τεχεράνη. Διότι ο ασύμμετρος τρόπος διεξαγωγής ενός πολέμου προϋποθέτει φαινομενικά αντικρουόμενες και αμφίσημες πληροφορίες.
Υπολογίσιμος αντίπαλος η Τεχεράνη
«Δεν θα ανεχθούμε ουδεμία παραβίαση των συνόρων του Ιράν. Το Ιράν θα σταθεί με αποφασιστικότητα έναντι σε κάθε επιθετικότητα και απειλή από την Αμερική», διεμήνυσε προ ημερών με περισσή αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Μουσάβι....
Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν μόλις λίγες ώρες μετά τη δήλωση του Αμερικανού προέδρου Τραμπ ότι απέτρεψε την τελευταία στιγμή πλήγμα σε βάρος του Ιράν.
Η αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης τις τελευταίες εβδομάδες, η λεκτική αντιπαράθεση αλλά και οι ισχυρισμοί περί κατάρριψης drone καταδεικνύουν ότι σε κάθε περίπτωση το Ιράν είναι ένας «υπολογίσιμος» αντίπαλος τον οποίο δεν θα έπρεπε να υποτιμούν οι ΗΠΑ.
Στρατιωτική υπεροχή
Όσον αφορά το αμιγώς στρατιωτικό σκέλος δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για την υπεροχή των Αμερικανών: κρίνοντας από το ΑΕΠ οι ΗΠΑ είναι 44 φορές πλουσιότερες από το Ιράν, οι στρατιωτικές δαπάνες είναι 70πλάσιες ενώ ο εναέριος στόλος τους είναι 15 φορές μεγαλύτερος από τον ιρανικό. Επιπλέον ο εξοπλισμός της ιρανικής πολεμικής αεροπορίας είναι πεπαλαιωμένος. Πολλά από τα αμερικανικά F-14 που διαθέτει η Τεχεράνηχρονολογούνται από την επανάσταση του 1979. Εξίσου άνιση είναι και η σύγκριση των ναυτικών στόλων.
Την ίδια ώρα όμως οι Ιρανοί διαθέτουν έναν ισχυρό εξοπλισμό σε πυραύλους ακριβείας, πυραύλους Κρουζ καθώς και drones. Γι΄ αυτό και μόνον ένας πόλεμος εναντίον του Ιράν θα συνιστούσε τεράστια πρόκληση για τις ΗΠΑ. Σε περίπτωση σύρραξης η Τεχεράνη θα χρησιμοποιούσε πιθανότατα το οπλοστάσιο αυτό όχι μόνον για να πλήξει αμερικανικούς στρατιωτικούς στόχους αλλά και εναντίον αμάχων στην ευρύτερη περιοχή.
Ο ρόλος των Φρουρών της Επανάστασης
Επίσης, σημαντικό ρόλο -αντί του στρατού- θα μπορούσαν να αναλάβουν οι Φρουροί της Επανάστασης. «Διαθέτοντας πλούσιο εξοπλισμό μπορούν να απειλήσουν τις θαλάσσιες οδούς στον Περσικό Κόλπο, στον Κόλπο του Ομάν και στην Κασπία Θάλασσα, για παράδειγμα με υποβρύχια, έξυπνους πυραύλους, τηλεκατευθυνόμενες ή εγκατεστημένες νάρκες […],» έγραψε σε έρευνα της Arab News ο ειδικός σε στρατιωτικά ζητήματα Τίοντορ Κάρασικ. Σύμφωνα με τον ίδιο οι Φρουροί της Επανάστασης μπορούν να εκτελέσουν επιθέσεις εναντίον πετρελαιαγωγών αλλά και ακτοπλοϊκών εγκαταστάσεων, ενώ οι καμικάζι αυτοκτονίας μπορούν να αυξήσουν την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων αυτών.
Με τέτοιες επιθέσεις το Ιράν θα μπορούσε να πλήξει ως ένα βαθμό και να παραλύσει για μικρό διάστημα τις παγκόσμιες μεταφορές πετρελαίου. Το ένα πέμπτο της παγκόσμιας παραγωγής διακινείται από τα Στενά του Ορμούζ και την Αραβική Χερσόνησο. Σε περίπτωση που οι οδοί αυτοί καταστούν μη ασφαλείς, πολλές χώρες του κόσμου θα βίωναν άμεσα τις οικονομικές συνέπειες και με τη σειρά τους θα ενέτειναν τις πιέσεις προς την Ουάσιγκτον να τερματίσει ή να μην ξεκινήσει καν τον πόλεμο με το Ιράν.
Πώς προσδιορίζεται η «νίκη»;
Ανοιχτό παραμένει την ίδια ώρα ποια ακριβώς μορφή θα είχε ενδεχόμενη στρατιωτική νίκη των Αμερικανών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι αμερικανικές δυνάμεις θα κατέστρεφαν εύκολα μεγάλο μέρος ιρανικών αεροσκαφών και πολεμικών πλοίων. Το Ιράν θα εξακολουθούσε όμως να διαθέτει ένα ισχυρό πυραυλικό οπλοστάσιο θα οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εναντίον «μαλακών στόχων». Έτσι οι ΗΠΑ θα αναγκάζονταν να εισβάλουν σε ιρανικό έδαφος, ένα ενδεχόμενο για το οποίο προετοιμάζεται εδώ και καιρό η Τεχεράνη, έχοντας εκπονήσει εξειδικευμένη αμυντική στρατηγική.
Πέραν αυτού όμως το ιρανικό καθεστώς γνωρίζει πολύ καλά ότι ενδεχόμενη χερσαία επέμβαση δεν έχει τη στήριξη της αμερικανικής κοινής γνώμης. Μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις όπως εκείνες σε Ιράκ και Αφγανιστάν συνεπάγονται και ένα δυσβάσταχτο οικονομικό κόστος. Τέλος, δεν μπορεί να αποκλειστεί ότι σε περίπτωση σύρραξης το Ιράν θα είχε στήριξη από παρακλάδια της Αλ Κάιντα.
Σε κάθε περίπτωση, η συγκεχυμένη αυτή εικόνα για τη στρατηγική που θα ακολουθούσε το Ιράν σε περίπτωση πολέμου με τους Αμερικανούς «βολεύει» την Τεχεράνη. Διότι ο ασύμμετρος τρόπος διεξαγωγής ενός πολέμου προϋποθέτει φαινομενικά αντικρουόμενες και αμφίσημες πληροφορίες.