«Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ», η πρώτη στην οποία κατέφυγε ο άγνωστος πληροφοριοδότης, προανήγγειλε νέο γύρο αποκαλύψεων.
Τα αρχεία του δικηγορικού γραφείου Mossack Fonseca του Παναμά, συνολικού όγκου 2,6 terrabyte, συνιστούν τη μεγαλύτερη διαρροή εγγράφων όλων των εποχών. Περίπου 400 δημοσιογράφοι 109 μέσων ενημέρωσης σε 76 χώρες εργάστηκαν επί μήνες με τη βοήθεια των ειδικών εργαλείων της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) ώστε να παραμερίσουν το πέπλο των μεσαζόντων και να φθάσουν σε κάποιους από τους πραγματικούς δικαιούχους.
Το αποτέλεσμα ήταν η δημοσίευση στοιχείων για τις offshore εταιρείες 12 νυν και πρώην αρχηγών κρατών, 128 άλλων πολιτικών, 29 δισεκατομμυριούχων και πολλών άλλων. Η διατήρηση offshore εταιρειών είναι νόμιμη, αλλά η επιδίωξη της μυστικότητας μέσω τέτοιου είδους οντοτήτων μπορεί να υποκρύπτει φοροδιαφυγή, «ξέπλυμα» χρήματος ή άλλου είδους παράνομες πράξεις.
Η γαλλική οικονομική εισαγγελία ανακοίνωσε χθες ότι αρχίζει προκαταρκτική έρευνα για διακεκριμένη φοροδιαφυγή σε βάρος των χιλιάδων Γάλλων πολιτών που αναφέρονται στα Panama Papers, ενώ παρόμοια έρευνα διενεργείται από την εισαγγελία της Ισπανίας και τις φορολογικές αρχές της Αυστραλίας.
Ο Ραμόν Φονσέκα, συνιδρυτής του δικηγορικού γραφείου και σύμβουλος, μέχρι πριν από λίγες ημέρες, του προέδρου του Παναμά, χαρακτήρισε τις έρευνες πλήγμα κατά της εμπιστευτικότητας. «Η ιδιωτικότητα είναι ιερό ανθρώπινο δικαίωμα, αλλά υπάρχουν άνθρωποι στον κόσμο που δεν το καταλαβαίνουν αυτό», είπε ο Φονσέκα, δηλώνοντας άγνοια του σκοπού που εξυπηρετούν οι 214.000 εταιρείες που έχει ιδρύσει όχι μόνο στον Παναμά αλλά σε όλο τον κόσμο. «Κατασκευάζουμε νομικές οντότητες τις οποίες πωλούμε σε ενδιαμέσους, όπως τράπεζες, δικηγόρους, λογιστές και τραστ, και αυτοί έχουν τους δικούς τους τελικούς πελάτες, τους οποίους δεν γνωρίζουμε», είπε.
Οι τράπεζες
Η διαπίστωση ότι το γραφείο του Παναμά, που δεν είναι καν το μεγαλύτερο του είδους του παγκοσμίως, αποτελεί μόνο έναν κρίκο στην αλυσίδα της «εξαφάνισης» περιουσιακών στοιχείων έστρεψε το ενδιαφέρον των Αρχών στους υπόλοιπους κρίκους. Σύμφωνα με τα έγγραφα, μόνο στη Γερμανία, 28 τράπεζες συνεργάστηκαν με το γραφείο του Παναμά για την ίδρυση offshore. Οι Αρχές της Σουηδίας κάλεσαν χθες τους υπευθύνους της τράπεζας Nordea για να ζητήσουν εξηγήσεις σχετικά με το αν η μεγαλύτερη τράπεζα της Σκανδιναβίας μεσολάβησε στην ίδρυση offshore εταιρειών, όπως φαίνεται από τις διαρροές. Το ερώτημα που έθεσαν ειδικοί σε σχέση με τον απόηχο των Panama Papers είναι αν στο εξής θα συνιστά πλήγμα για τη φήμη τραπεζών και άλλων μεσαζόντων η ενασχόληση με τις offshore ή αν θα συνεχίσουν όλες οι διεθνείς τράπεζες να διατηρούν παραρτήματα στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους χωρίς ουδείς να ρωτάει ποιους εξυπηρετούν.
Ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ δήλωσε χθες ότι απαιτείται διαφάνεια «όχι μόνο για φορολογικούς λόγους αλλά και για λόγους ασφαλείας», τονίζοντας ότι οι offshore χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας αλλά και για να παρακαμφθούν οι κυρώσεις που έχει επιβάλει η διεθνής κοινότητα, π.χ. στο καθεστώς της Συρίας.
Συνεργάτες Πούτιν
Πολλά από τα νήματα των offshore εταιρειών που συνέστησε η Mossack Fonseca οδηγούν πολύ κοντά στον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν. Φίλοι και συνεργάτες του «μετακίνησαν μυστικά έως και 2 δισ. δολάρια μέσω τραπεζών και εικονικών εταιρειών», όπως αναφέρει η ICIJ. Το Κρεμλίνο μίλησε για εκστρατεία παραπληροφόρησης, υποστηρίζοντας ότι στόχος όλων αυτών των αποκαλύψεων είναι να πληγεί ο Ρώσος πρόεδρος.
Η απάντηση της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ» στις επικρίσεις για την απουσία επιφανών Αμερικανών από τις λίστες των offshore ήταν σαφής: «Περιμένετε και θα δείτε».
Φαίνεται ότι οι αποκαλύψεις του «Τζον Ντο» (έτσι αυτοσυστήθηκε ο πληροφοριοδότης, ο οποίος ζήτησε να επικοινωνεί μόνο με κρυπτογραφημένα μηνύματα και είπε ότι, αν αποκαλυφθεί κινδυνεύει, η ζωή του) θα έχουν συνέχεια.