Είναι γεγονός πως την «σιωπή των media» γύρω από μία πολύ σημαντική αποκάλυψη που «δεν θα διαβάσετε πουθενά» ή «δείτε το πριν το κατεβάσουν» έχουν εδώ και χρόνια αναλάβει εργολαβικά Λιακόπουλοι και Βελόπουλοι της τηλεοπτικής μπανανίας, μαζί με τα «αποκαλυπτικά» τους blogs και ιστοσελίδες....Είναι όμως όσες ειδήσεις διαφεύγουν της δημοσίευσης από το Πρώτο Θέμα ή το Μέγκα «θεωρίες συνομωσίας» και λόγια του αέρα;
Ρίχνοντας μια ματιά στην ειδησιογραφία των τελευταίων ετών θα διαπιστώσετε πολύ εύκολα, πραγματικές ειδήσεις τεράστιας κοινωνικής και οικονομικής σημασίας, που όταν κατάφεραν να δημοσιευθούν κάπου, αγνοήθηκαν επιμελώς από την πλειοψηφία των ελληνικών media.
Ποιός μπορεί να ξεχάσει το ρεπορτάζ του Reuters για την ελληνική ολιγαρχία και το ελληνικό τραπεζικό σύστημα με ονόματα και διευθύνσεις, που αντί να γίνει πρώτη είδηση σε ολόκληρο τον ελληνικό τύπο, περιορίστηκε σε μερικές ιστοσελίδες που κυνηγούν ανεμόμυλους και μια συστάδα από blogs;
Ποιος μπορεί να ξεχάσει ρώτησα αφελώς, παρόλο που γνωρίζω καλά πως η πλειοψηφία δεν γνωρίζει. Για όποιον ενδιαφέρεται πάντως, εδώ το δημοσίευμα, κι εδώστα ελληνικά.
Ποιός μπορεί να ξεχάσει πως για καιρό ακούγαμε κάτι ψίθυρους για κάποια λίστα Λαγκάρντ, μέχρι που ήρθε ένας ακόμα Δον Κιχώτης να την δημοσιεύσει και να αποτελέσει, τουλάχιστον, καταγεγραμμένη ειδησιογραφία.
Ο ίδιος ο Κώστας Βαξεβάνης, παρά το γεγονός πως από την στιγμή που κυκλοφόρησε το περιοδικό του έχουν πλημμυρίσει οι δικαστικές αίθουσες από αποκαλύψεις-δικογραφίες για πλείστες υποθέσεις, αποτελεί για ένα σημαντικό κομμάτι της κοινής γνώμης σήμερα έναν από τους «πιο γραφικούς τύπους της Ελλάδας του μνημονίου».
Αυτό πιστεύουν πολλοί Έλληνες το 2014, την στιγμή που την είδηση της δημοσίευσης της λίστας Λαγκάρντ, ας πούμε, δεν την διάβασε κάποιος σε κανένα από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης, αλλά την είδηση της σύλληψής του για την δημοσίευση της μπορούσε να την βρει παντού.
Θυμάται κανένας να διάβασε κάπου τα ονόματα των δεκάδων εταιρειών τροφίμωνπου προ διετίας αποκαλύφθηκε πως χρησιμοποιούν κρέας αλόγου και άλλα κρέατα για να νοθεύσουν μοσχάρι ή χοιρινό;
Σίγουρα όχι, αφού στα δελτία ειδήσεων αντί να παρουσιάζεται η είδηση για τις εταιρείες, μερικές από αυτές ήταν χορηγοί πριν το σήμα των ειδήσεων.
Υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν πόσο κόσμο άφησε άνεργο η Coca Cola κλείνοντας εργοστάσια και μεταφέροντάς τα σε γειτονικές χώρες, καθώς και για τον αγώνα και το μποϊκοτάζ των εργαζόμενων αυτών;
Σίγουρα, το μήνυμα της εταιρείας σε εκατοντάδες μέσα ενημέρωσης πως «μένουμε Ελλάδα» είναι ισχυρότερο και πιο δυνατό.
Υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν πως το Μεγάλο Κανάλι και ο εκδοτικός όμιλος που ανήκει συνεχίζει να παίρνει δάνεια παρά την ουσιαστική χρεοκοπία του; Πως μόλις πριν λίγες ημέρες, η Uniliver που έχει στην ιδιοκτησία της δεκάδες προϊόντα που χρησιμοποιεί ο καθένας κατάφερε να διαγράψει πρόστιμο 7 εκατομμυρίων ευρώ; Πως το μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά απεφάνθη πως ο δήμαρχος Πάχτας των μεταλλείων στις Σκουριές είναι «διαπλεκόμενος και υπόλογος για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της πολιτικής ιστορίας»;
Ή μήπως υπάρχουν πολλοί που σήμερα γνωρίζουν για τα 28.000 ΕΠΙΣΗΜΑ έγγραφα που διέρρευσαν χάρη στη Διεθνή Σύμπραξη Ερευνητών Δημοσιογράφων για μεγάλες ελληνικές εταιρείες;
Υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν τις αποκαλύψεις για την φοροασυλία της Coca Cola που πίνουν;
Υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν τις αποκαλύψεις για τη φοροασυλία της Wind που προτιμάνε για να μιλούν στο τηλέφωνο;
Υπάρχουν πολλοί που γνωρίζουν τις αποκαλύψεις για την Eurobank που εμπιστεύονται για τράπεζά τους;
Ή για τις εταιρείες BAWAG PSK (που σχετίζεται με κόκκινα δάνεια Ελλήνων) και τη Damma Holdings του Δασκαλόπουλου του ΣΕΒ;
(Πάντως, να μια ευκαιρία για να αρχίσεις να ενημερώνεσαι ουσιαστικά και όχι μόνο για την εγκυμοσύνη της Ελένης ή το νέο κούρεμα της Ελεονόρας. Όλες οι αποκαλύψεις της Διεθνούς Σύμπραξης Ερευνητών Δημοσιογράφων για τις ελληνικές εταιρείες (στα ελληνικά) βρίσκεται εδώ. Με την υπογραφή του The Press Project. Μη διστάσεις να ενημερωθείς για «Την είδηση που δεν θα διαβάσεις σε κανένα άλλο ΜΜΕ!» )
Κατά τη γνώμη μου, το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου δεν είναι «γιατί συμβαίνει αυτό;».
Δεν είναι αυτό το ερώτημα επειδή η απάντηση είναι εξοργιστικά απλή. Δεν υπάρχει καμία θεωρία συνομωσίας. Θεωρία της διαφήμισης λέγεται, και προβλέπει την προστασία του διαφημιζόμενου από κακοτοπιές. Γι’ αυτό άλλωστε πληρώνουν αδρά σε διαφήμιση τεράστιες πολυεθνικές.
Ακριβώς επειδή στην δύσκολη στιγμή, τα μέσα που χρηματοδοτούν θα βάλουν πλάτη. Αν θέλουν να συνεχίσουν να εξαργυρώνουν επιταγές. Νόμιμα. Και ηθικά βεβαίως.
Η ερώτηση που θα πρέπει να κάνει ο καθένας μας στον εαυτό του πρώτα, και στο περιβάλλον του ακολούθως είναι άλλη.
«Γιατί αυτό δεν σημαίνει κάτι για μένα; Γιατί το γεγονός πως διαπιστώνω πως το μέσο ενημέρωσης που έχω επιλέξει για την ενημέρωσή μου, έχει σταθεί αρκετές φορές “άτυχο” και έχει χάσει ειδήσεις για σημεία και τέρατα;»
Δυστυχώς, δεν είμαι ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος που αναφέρεται στην ανήθικη, αντιδεοντολογική και προδοτική (της εμπιστοσύνης του κοινού) στάση των κυρίαρχων, αλλά και πολλών περιφερειακών μέσων ενημέρωσης στην εποχή μας.
Όμως, τα μέσα ενημέρωσης δεν θα υποχρεωθούν να αλλάξουν επειδή κάποιο «γραφικοί τύποι» θα τους δικάσουν σε ηθικά δικαστήρια.
Τα μέσα ενημέρωσης θα αλλάξουν μόνο όταν το κοινό στο οποίο απευθύνονται θα τους ζητήσει να αλλάξουν.
Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει το κοινό, ΕΣΥ να πάρεις τα μέτρα σου.
Η δύναμη της πληροφορίας σήμερα είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Είναι κρίμα, εθελοντικά, να στερείς ο ίδιος από τον εαυτό σου αυτή την εξουσία.
ΥΓ. Η απάντηση στην ερώτηση του τίτλου είναι πάρα πολύ απλή. Και μάλιστα θα μπορούσε να αποτελέσει έναν πολύτιμο οδηγό για να μάθουμε επιτέλους να αναγνωρίζουμε την ανεξαρτησία του μέσου που εμπιστευόμαστε. Τουλάχιστον από τα προφανή.
Διαφήμιση έχουν τα media. Γι’ αυτό σιωπάνε. Και θα συνεχίσουν αναπόσπαστα το θεάρεστο έργο τους, όσο βλέπουν να τους εμπιστεύονται πολίτες που ξεχνούν τη θεμελιώδη υποχρέωση του πολίτη, κατά Περικλή.
«Τόν μηδέν τούτων μετέχοντα οὐκ ἀπράγμονα ἀλλ’ ἀχρεῖον νομίζομεν» (=Δεν θεωρούμε φιλήσυχο αλλ’ άχρηστο αυτόν που δεν ασχολείται με τα κοινά).
Ολόκληρο Χρυσό Αιώνα έφτιαξε ο γίγαντας. Κάτι θα ήξερε…