Κινητικότητα για τις προσεχείς εκλογές Αρχιερέων

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλος

          Αυξημένη κινητικότητα παρατηρείται στο μέγαρο της Αρχιεπισκοπής τις τελευταίες ημέρες εν όψει των εκλογών στην Ιεραρχία για τις Μητροπόλεις Νικοπόλεως και Ιερισσού. Για τη Μητρόπολη Κίτρους δεν έχει υπάρξει περαιτέρω ενέργεια της ΔΙΣ για να απαλλαγεί από τα καθήκοντα του ο εκεί βαρέως ασθενών Μητροπολίτης κ. Αγαθόνικος και πλέον ο χρόνος δεν επαρκεί για να κενωθεί ο θρόνος  και να υπάρξει εκλογή γι' αυτή τη Μητρόπολη.

          Τις προηγούμενες ημέρες από την Αρχιεπισκοπή πέρασαν οι Μητροπολίτες Μαντινείας και..........

Κυνουρίας κ. Αλέξανδρος και Πατρών κ. Χρυσόστομος έχοντας μαζί τους τον Αρχιμανδρίτη π. Θεόκλητο Αθανασόπουλο, πρωτοσυγκελλεύοντα της Μητρόπολης Μαντινείας. Μετά τη συνάντηση διέρρευσε η πληροφορία πως οι δύο Μητροπολίτες συνέστησαν θερμά τον εν λόγω Αρχιμανδρίτη ως υποψήφιο για τη Μητρόπολη Ιερισσού και παρακάλεσαν τον Αρχιεπίσκοπο να του δώσει το χρίσμα. Σύμφωνα με την ίδια πληροφορία ο κ. Ιερώνυμος  συναίνεσε και του έδωσε το χρίσμα, κάτι πάντως για το οποίο η Αρχιεπισκοπή τηρεί σιωπή. Επίσης στην Αρχιεπισκοπή επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο ο Αρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Μαϊδώνης, επί χρόνια Πρωτοσύγκελλος της Μητρόπολης Ιερισσού και ο Αρχιμανδρίτης π. Ιγνάτιος Ριγανάς, ιεροκήρυκας της ίδιας Μητρόπολης, που επίσης ζήτησαν την ευλογία του για την υποψηφιότητα τους. Για τη συγκεκριμένη Μητρόπολη ενδιαφέρεται και ο Αρχιμανδρίτης π. Σπυρίδων Κατραμάδος, Γραμματέας στην Ιερά Σύνοδο διαφόρων Επιτροπών, ο οποίος επίσης επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο.

          Για τη Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης λέγεται ότι με τις ευχές του Αρχιγραμματέα της Συνόδου, Επισκόπου Διαυλείας κ. Γαβριήλ, προωθείται η υποψηφιότητα του Αρχιμανδρίτου Χρυσοστόμου Τσιρίγκα. Ο Αρχιεπίσκοπος μετέβη στο Μέγαρο της Συνόδου, συνάντησε τον εν λόγω Αρχιμανδρίτη και λέγεται ότι του έδωσε το χρίσμα. Όμως και σ' αυτή την περίπτωση επισήμως η Αρχιεπισκοπή διαρρέει  ότι εις ουδένα ο κ. Ιερώνυμος έδωσε το χρίσμα, ούτε πρόκειται να τηλεφωνήσει για την υποστήριξη του συγκεκριμένου υποψηφίου. Υποψήφιος για την ίδια Μητρόπολη είναι ο Αρχιμανδρίτης π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος, επί χρόνια Πρωτοσύγκελλος της Μητρόπολης αυτής και στενός συνεργάτης του αείμνηστου Μητροπολίτου κυρού Μελετίου, ο οποίος, μεταξύ των άλλων, είχε υποστηρίξει σθεναρά τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα της Εκκλησίας στα οικονομικά ζητήματα και είχε έρθει, στα θέματα αυτά, σε σύγκρουση με τον σημερινό Αρχιεπίσκοπο. Είναι φυσικό ότι στην Πρέβεζα γνωρίζουν τον π. Θεοδόσιο και αυτός είναι ο λόγος που από πολλούς λαϊκούς και κληρικούς υποστηρίζεται η υποψηφιότητα του, με κείμενα που στέλλονται στους Μητροπολίτες. Από την άλλη Μητροπολίτες, όπως ο Πειραιώς Σεραφείμ, και κληρικοί και λαϊκοί της ίδιας Μητροπόλεως κρατούν αρνητική στάση έναντί του, κυρίως για τα ανοίγματα στην κοινή γλώσσα που έχουν γίνει στη Μητρόπολη Νικοπόλεως ως προς τα λειτουργικά κείμενα. 

          Ο Αρχιεπίσκοπος πέραν των ενδιαφερομένων Αρχιμανδριτών συναντά στην Αρχιεπισκοπή και Μητροπολίτες, με τους οποίους συζητά, μεταξύ των άλλων, το ζήτημα των προσεχών Αρχιερατικών εκλογών. Τελευταίως και πέραν των Μητροπολιτών Μαντινείας και Πατρών, συνάντησε, μεταξύ των άλλων, τους Τρίκκης κ. Αλέξιο,  Ελασσώνος κ. Βασίλειο, Καισαριανής κ. Δανιήλ  και Κορίνθου κ. Διονύσιο.

                             Οι ψηφοφορίες με τον  ίδιο τρόπο

          Οι ψηφοφορίες για τις Μητροπόλεις Νικοπόλεως και Ιερισσού θα διεξαχθούν με τον ίδιο τρόπο που διεξάγονται εδώ και δεκαετίες. Η πρόταση του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο κυρό Χριστόδουλο, που απέστειλε ως Μητροπολίτης Θηβών στις 7 Ιανουαρίου 2000 και επανέλαβε το 2005, δεν έχει βάση. Η πρόταση ήταν  να αλλάξει το σύστημα ψηφοφορίας με απόφαση της Ιεραρχίας, πριν αυτή προχωρήσει στις εκλογές, με την υπογράμμιση μάλιστα ότι την πρότασή του "υποστήριζε η πλειονοψηφία της Ιεραρχίας και όλος ο κλήρος και ο πιστός λαός". Σημειώνεται ότι την τότε πρόταση είχαν προβάλλει με εντυπωσιακούς τίτλους και εκτεταμένα ρεπορτάζ ΜΜΕ, όπως "Ο Επενδυτής",  που αντιπολιτεύονταν τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο και θερμά υποστήριζαν τον κ. Ιερώνυμο.

Από τη δημοσιογραφική έρευνα προέκυψε ότι η πρόταση του κ. Ιερωνύμου δεν είχε, ούτε έχει ουσιαστική βάση! Η Ιεραρχία δεν μπορεί, ούτε ομόφωνα, να αποφασίσει την αλλαγή του συστήματος ψηφοφορίας εκλογής των Μητροπολιτών, διότι αυτό δεν ήταν με απόφαση της Συνόδου της Ιεραρχίας, αλλά καθορίζεται με τον Νόμο 590/1977, που είναι ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας της Ελλάδος. Άρα μόνο με τροπολογία του Νόμου στη Βουλή μπορεί να αλλάξει ο τρόπος της εκλογής Μητροπολιτών, κάτι καθόλου εύκολο, αφού αν ανοίξει θέμα τροπολογιών στον Νόμο περί Κ.Χ. της Εκκλησίας της Ελλάδος,  τότε αυτό θα είναι άνοιγμα των ασκών του Αιόλου για την Εκκλησία, με ανυπολόγιστες γι' αυτήν συνέπειες. Ο Νόμος 590/1977 στο άρθρο 25 γράφει: " Προς πλήρωσιν χηρεύσαντος μητροπολιτικού τινος θρόνου τα μέλη της Ι.Σ.Ι., συνερχόμενα εις συνεδρίαν, εκλέγουν δια μυστικής ψηφοφορίας τρεις υποψηφίους εκ των εγγεγραμμένων εις τον κατάλογον των προς Αρχιερατείαν εκλογίμων κληρικών. Έκαστος εκλέκτωρ υποχρεούται να αναγράψη εν τω ψηφοδελτίω αυτού τρεις υποψηφίους.  Εν συνεχεία η Ι.Σ.Ι. και δια σχετικής πλειονοψηφίας εκλέγει ένα των τριών προς πλήρωσιν της χηρευούσης Μητροπόλεως". Κατά την ερμηνεία του συγκεκριμένου άρθρου και την πρακτική τόσων δεκαετιών με τον ίδιο τρόπο που εκλέγονται οι τρεις υποψήφιοι εκλέγεται και ο Μητροπολίτης. Εξάλλου αν μπορούσε να υπάρξει άλλη ερμηνεία του Νόμου ο κ. Ιερώνυμος δεν θα ζητούσε τροποποίηση του τρόπου ψηφοφορίας με απόφαση της Ιεραρχίας!     

          Η πρόταση του κ. Ιερωνύμου προκαλεί πολλά ερωτηματικά. Όταν έκανε την πρόταση στον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο δεν γνώριζε ότι ο τρόπος εκλογής των Αρχιερέων προβλέπεται από τον Νόμο περί του Καταστατικού Χάρτου της Εκκλησίας και δεν έχει αποφασιστεί με απόφαση της Ιεραρχίας; Και όταν έγραψε ότι "η πλειονοψηφία των Ιεραρχών" ήσαν υπέρ της πρότασης του αυτό σήμαινε ότι ούτε αυτοί είχαν ποτέ αναγνώσει και δεν γνώριζαν ότι δεν μπορεί να αλλάξει το σύστημα με απόφαση της Ιεραρχίας; Και γιατί έδωσε τόση δημοσιότητα ο κ. Ιερώνυμος στην πρόταση του; Κι αν δεν γνώριζε δεν θα έπρεπε να ρωτήσει, να ερευνήσει το θέμα, πριν ο ίδιος πλήξει με τα γραφόμενα του τον Μακαριστό και δημιουργήσει θετικές εντυπώσεις για τον εαυτό του; Και γιατί επί τόσα χρόνια που ήταν Αρχιεπίσκοπος ο μακαριστός Σεραφείμ, του οποίου υπήρξε στενός συνεργάτης, δεν εισηγήθηκε ποτέ την αλλαγή του τρόπου εκλογής Μητροπολιτών, αλλά συμμετείχε ευχαρίστως στις τότε εκλογές και μόλις ανέλαβε Αρχιεπίσκοπος ο μακαριστός Χριστόδουλος αμέσως τον κατήγγειλε και ζήτησε αλλαγή του; Κι αφού τον κατήγγειλε και τον επέκρινε με τόση αυστηρότητα γιατί συμμετείχε στις ζυμώσεις και επί Χριστοδούλου για την εκλογή Μητροπολιτών, όπως λ.χ. σ' αυτές για τις Μητροπόλεις Σύρου και Κορίνθου; 

          Σημειώνεται ότι ο κ. Ιερώνυμος είχε εκφραστεί και εναντίον των ζυμώσεων μεταξύ των Ιεραρχών και του Αρχιεπισκόπου, που προηγούνται των Αρχιερατικών εκλογών. Την 1^η Δεκεμβρίου 2001 στον Ιερό Ναό Αναλήψεως Βόλου είχε διαξαχθεί το "Θεολογικό Εργαστήρι", με θέμα "Φόβος και ελευθερία στη ζωή της Εκκλησίας". Στο εργαστήρι είχε εισήγηση  ο τότε Μητροπολίτης Θηβών και επειδή δεν μπόρεσε να παραστεί, την ανέγνωσε ο π. Αδαμάντιος Αυγουστίδης. Το κείμενο της είναι δημοσιευμένο στη "Σύναξη", τεύχος 82, Απρίλιος - Ιούνιος 2002, σελ. 12-18.

          Μεταξύ των άλλων τόνισε τότε ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος: "Σήμερα δεν πρέπει να είμαστε υπερήφανοι για τον τρόπο εκλογής των Αρχιερέων. Είναι διαβλητός και αναξιόπιστος. Είναι αναγκαίο να γίνει κάτι το ταχύτερο δυνατό προς το καλύτερο. Και εδώ δυστυχώς νικάει ο φόβος και πνίγεται η ελευθερία. Πού; Στην κρισιμότερη δομή της Εκκλησίας, δηλαδή στη σύναξη όλου του σώματος της Ιεραρχίας….Αλλά και η κεντρική διοίκηση έχει και αυτή τρόπο εξασφαλισμένο, ώστε να πνιγεί η ελευθερία και να επιβληθεί ο φόβος. Έτσι γίνονται κατ' ιδίαν συναντήσεις, συζητήσεις, συναλλαγές. Έπειτα οι εκλέκτορες Αρχιερείς δεν ψηφίζουν με σταυρό, αλλά γράφοντας στο δελτίο τα στοιχεία του υποψηφίου με το χέρι τους. Έτσι ο γραφικός χαρακτήρας είναι αψευδής μάρτυρας στα χέρια της γραμματείας…Όλα αυτά δεν ταιριάζουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία, αλλά σε μια "Εκκλησία" που έχει καταστεί ιδεολογία."(σ.σ. Οι υπογραμμίσεις του συντάκτη του άρθρου).

Ο καυστικός λόγος του τότε Μητροπολίτη Θηβών έδινε την εντύπωση ότι ο ίδιος αν ήταν Αρχιεπίσκοπος θα είχε διορθώσει όλα όσα επέκρινε με τόση δριμύτητα. Εδώ και τέσσερα χρόνια είναι Αρχιεπίσκοπος και, με πρωταγωνιστή τον ίδιο, οι εκλογές εξακολουθούν να διεξάγονται με το ίδιο σύστημα και ζυμώσεις, συναντήσεις και συζητήσεις να γίνονται, - εμείς δεν γνωρίζουμε για συναλλαγές ούτε τότε ούτε τώρα -, εν όψει αρχιερατικών εκλογών.-