Του
Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου
Με τις δύο συνεδριάσεις της 30ής και
31ης λήγοντος Αυγούστου
ολοκληρώνονται οι εργασίες της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, με την παρούσα σύνθεση
της. Μια ακόμη Συνοδική χρονιά αφωνίας και εσωστρέφειας ολοκληρώνεται. Κατά τη
διάρκεια της όλα τα Δελτία Τύπου, τα οποία εκδόθηκαν, ήσαν χωρίς σημασία κι αν
δεν είχαν εκδοθεί ουδέν θα είχε αφαιρεθεί από την ανύπαρκτη ενημέρωση. Τα μέλη
της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου αποδέχθηκαν την άποψη ότι με τη μη ενημέρωση και τη
μη διαρροή οποιασδήποτε πληροφορίας «δεν δίδεται τροφή στους δημοσιογράφους για
να κτυπήσουν την Εκκλησία». Το οξύμωρο στην άποψη που επικράτησε είναι ότι οι ίδιοι που την προώθησαν κατά το
παρελθόν χρησιμοποίησαν κατά κόρο την ενημέρωση των δημοσιογράφων επί των όσων
συνεζητούντο στη ΔΙΣ και επί των σχετικών απόψεων τους... Σήμερα σχεδόν έχει ......
εκλείψει το εκκλησιαστικό ρεπορτάζ και έχει
αντικατασταθεί από προεκτάσεις των Εκκλησιαστικών
Γραφείων Τύπου....
Η ενημέρωση των Μητροπολιτών, μελών
της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος
εκ μέρους της ΔΙΣ γίνεται δια Εγκυκλίων Σημειωμάτων. Αυτά αναγράφονται στο
διαδίκτυο και μπορεί ο κάθε πιστός να ενημερωθεί για το περιεχόμενο τους. Κατά
την διάρκεια της ΔΙΣ, της οποίας λήγει η θητεία, δημοσιοποιήθηκαν με το διαδίκτυο περίπου 80 Εγκύκλια
Σημειώματα. Τα περισσότερα αφορούν ενημέρωση επί τρεχούσης φύσεως θεμάτων, που έχουν κάποια
σημασία για τους Μητροπολίτες αλλά σχεδόν καμία για τον πιστό λαό. Μόνο μία
Εγκύκλιος αφορούσε στην οικονομική κρίση και δημοσιοποιήθηκε τον Οκτώβριο του
2011.
Τα σοβαρότερα θέματα που συζητήθηκαν
στη ΔΙΣ και δεν είδαν το φως της δημοσιότητας ήσαν οι σχέσεις της Εκκλησίας με
την Πολιτεία, το πιλοτικό πρόγραμμα του
μαθήματος των Θρησκευτικών για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο, η απάντηση στην
επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχου και η
διαχείριση των οικονομικών της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Η ΔΙΣ στην ετήσια θητεία της είχε την
εντυπωσιακή πρωτοτυπία να συνεργασθεί με τέσσερις κυβερνήσεις (Παπανδρέου,
Παπαδήμου, Πικραμμένου και Σαμαρά), εκ των οποίων η πρώτη ( του Γ. Παπανδρέου)
δεν διέκειτο και τόσο φιλικά απέναντι της. Γενικά δεν υπήρξε κάποιο νέο
αρνητικό σοβαρό ζήτημα. Σ’ αυτό συντελεί η σημερινή κυβέρνηση Σαμαρά. Κατά τη λήγουσα Συνοδική περίοδο και χάρη
στην παρέμβαση του Γ.Γ. Θρησκευμάτων κ. Γ. Καλαντζή, τον Ιανουάριο του 2012, ελύθη
θετικά για την Εκκλησία το θέμα των 223 καθηγητών – κληρικών της Μέσης Εκπαίδευσης
και δεν υποβαθμίστηκε η θέση τους στα σχολεία, που θα ήταν και το πρώτο βήμα
για την εξάλειψη του ράσου από αυτά. Ως
προς τους σημαντικούς περιορισμούς για διορισμούς κληρικών η κατάσταση εξελίσσεται σε σοβαρότατο ζήτημα για την
Εκκλησία και για τη διαποίμανση των πιστών. Για το 2011 εγκρίθηκαν από την
Πολιτεία μόνο 90-100 οργανικές θέσεις κληρικών, που είναι ελάχιστοι έναντι των
πολλών συνταξιοδοτήσεων που υπήρξαν και των ποιμαντικών αναγκών της Εκκλησίας,
ιδιαίτερα στην ύπαιθρο. Για το 2012 δεν έχουν εγκριθεί ακόμη οργανικές θέσεις
κληρικών... Σημειώνεται ότι το 2012 πολλοί κληρικοί χειροτονήθηκαν έχοντας
αποδεχθεί ότι για άγνωστο διάστημα δεν θα έχουν οργανική θέση κι επομένως μισθό
και ως εισόδημα θα έχουν μόνο μια παράλληλη εργασία που θα κάνουν, ή κάποιο μικρό
εκκλησιαστικό βοήθημα. Οι μισθοί και οι συντάξεις των κληρικών ακολούθησαν τις
μειώσεις των δημοσίων υπαλλήλων και δεν υπήρξε περαιτέρω μείωση, όπως είχε
προβλέψει μερίδα του Τύπου. Επίσης δεν υπήρξε κάποια αρνητική για την
Εκκλησία εξέλιξη, όπως θα μπορούσε να
συμβεί αν συμμετείχε στην Κυβέρνηση Σαμαρά η
βουλευτής της ΔΗΜΑΡ κυρία Ρεπούση. Τέλος δεν υπήρξε κάποια εξέλιξη,
θετική ή αρνητική, στο θέμα της εκ μέρους της Εκκλησίας αξιοποίησης της, όσης
έχει απομείνει, περιουσίας της και το
σχετικό αίτημα προς την Πολιτεία παραμένει ανοικτό, όπως φάνηκε και από τη
συζήτηση που είχαν προχθές ο Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος με τον Υπουργό Παιδείας
κ. Κων. Αρβανιτόπουλο.
Η επιστολή - απάντηση του
Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου προς το γράμμα του
Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου δεν δόθηκε στη δημοσιότητα.
Αντίθετα είχε προηγηθεί η δημοσιοποίηση της προς αυτόν σε αυστηρό ύφος γραμμένης
επιστολής του Πατριάρχου, για το θέμα των ενεργειών του Μητροπολίτου Πειραιώς
κ. Σεραφείμ και άλλων κληρικών, όσον αφορά στο ζήτημα του Πάπα και των
διαχριστιανικών και διαθρησκειακών διαλόγων. Κατά τις πληροφορίες μας η
απάντηση του Αρχιεπισκόπου είναι αξιοπρεπής,
θαρραλέα και εμμέσως πλην σαφώς δεν αποδέχεται οποιαδήποτε ενέργεια της
ΔΙΣ σε βάρος του Μητροπολίτη Πειραιώς
και των άλλων κληρικών. Προ ημερών οι δύο Προκαθήμενοι ήσαν στην Ίμβρο και
αντάλλαξαν θερμές φιλοφρονήσεις. Αυτό πάντως δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να
υπάρξει νέο Πατριαρχικό γράμμα.
Επί του σοβαρότατου για την Εκκλησία και
το Γένος ζητήματος, της θέσεως της επί του πιλοτικού προγράμματος για το μάθημα
των Θρησκευτικών στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο η ΔΙΣ δεν έλαβε απόφαση, παρά το
επείγον του ζητήματος. Πάντως είναι θετικό ότι έχει λάβει απόφαση να παραμείνει
γενικώς ομολογιακό το μάθημα των Θρησκευτικών. Από την πλευρά της σημερινής
κυβέρνησης δεν αποκλείεται να παγώσει το
εν λόγω πιλοτικό πρόγραμμα και αυτό να παραμείνει στα συρτάρια του Παιδαγωγικού
Ινστιτούτου έως ότου έρθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην
εξουσία... Αυτό, προς το παρόν, θα έβγαζε τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο από τη
δύσκολη θέση, που βρίσκεται.
Τέλος ακανθώδες ζήτημα για την ΔΙΣ υπό
τη νέα της σύνθεση θα είναι το οικονομικό ζήτημα. Η Εκκλησία έπαιξε στο
Χρηματιστήριο και έχασε δεκάδες εκατομμύρια Ευρώ. Αποτέλεσμα της ενέργειας της
αυτής και για να συμμετάσχει στην αύξηση του κεφαλαίου της Εθνικής Τραπέζης αναγκάστηκε
να δανειστεί υπό επαχθείς όρους από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και τώρα να μην
μπορεί να εξυπηρετήσει το χρέος της, ούτε να ικανοποιήσει τους όρους που έχει
υπογράψει. Τα έσοδα της από τα ακίνητα μειώνονται συνεχώς, ο καιρός δεν είναι
κατάλληλος για άμεση αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, στον ορίζοντα
δεν φαίνεται περίπτωση να υπάρξουν έσοδα από μερίσματα, αφού οι Τράπεζες των
οποίων είναι μέτοχος έχουν τεράστιες ζημίες, και τα Ομόλογα της υπέστησαν
οικονομική καθίζηση, λόγω του PSI. Συζητείται να ληφθεί νέο δάνειο
για να εξυπηρετηθεί αυτό του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου... Δυστυχώς η Εκκλησία
έχει μπει σε κατάσταση βαθιάς οικονομικής κρίσης, χωρίς να είναι ορατή μια
διέξοδος από αυτήν.-