Μέρος δεύτερον, Έβρος Α
Του Μάνδαλου Παναγιώτη.
Ο Έβρος και η Θράκη δεν είχαν
ποτέ καταληκτική θέση στον τουρισμό και στην ανάπτυξη της Ελλάδος μιας και για
πολλά χρόνια θεωρούνταν και τόπος εξορίας από την Εθνοκεντρική
κυβέρνηση. Θα σε στείλω τον Έβρο ήταν η απειλή επί χούντας και μετά, σαν
δαμόκλειος σπάθη στους υπηκόους που έβλεπαν τη Θράκη με μισό μάτι και όπως
αποκαλούσαν την Γκατζολία, σαν τόπο εξορίας.
Και όμως σιγά-σιγά κάτι με την
γιορτή κρασιού και τα ανθεστήρια της Αλεξανδρούπολης, κάτι με ............
το καρναβάλι της
Ξάνθης και μετά τις εκδηλώσεις της παλιάς πόλης και φυσικά η ίδρυση των
πανεπιστημίων έφεραν μια αλλαγή του κλήματος καθώς και του ότι, μερικοί τοπικοί
παράγοντες επένδυσαν στον τουρισμό και μάχονται μέχρι και σήμερα για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής.
Επίσης από την φιλότιμη προσπάθεια επί Νομαρχίας του Νίκου του Ζαμπουνίδη, με
την μερική επιτυχία των τσάρτερ από την Ρωσία, για την ανάδειξη της περιοχής,
καθώς και τις πρώτες εξορμήσεις σε διεθνείς εκθέσεις της τότε Νομαρχίας και της
περιφέρειας. Βέβαια με την κακόβουλη όπως πάντα κριτική ότι τρώγονται λεφτά λες
και θα μας έρθουν οι τουρίστες από το πουθενά αν δεν εκθέσουμε τα προϊόντα μας.
Βέβαια και με την στήριξη ιδιωτών παραγόντων, όπως η ένωση ξενοδόχων Θράκης, η
φιλότιμη αυτή προσπάθεια συνεχίστηκε και συνεχίζεται ευτυχώς μέχρι και τις
μέρες μας, σε πείσμα των μισαλλόδοξων και κοντόφθαλμων ατόμων.
Όλοι τότε
σηκώθηκαν και φώναζαν ότι κατασπαταλούνται χρήματα γιατί δεν έρχονται τα
αεροπλάνα γεμάτα. Βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να περιμένεις από τη
πρώτη μέρα να έρθουν ορδές τουριστών και η καμπάνια έπρεπε να συνεχιστεί, αλλά
βλέπεις εδώ, ότι γίνεται πρέπει να έχει άμεσο αποτέλεσμα και να τα πάρουμε
άμεσα, δεν μπορούμε να επενδύσουμε σε χρόνο και αποτελεσματικότητα για να
έχουμε μακροχρόνια αποτελέσματα. Πολλοί είπαν και τι θα έρθουν να κάνουν οι
τουρίστες στον Έβρο;
Βέβαια αν
ήμασταν έξυπνοι και βλέπαμε, τι πλούτο έχει η περιοχή, δεν θα κάναμε ποτέ αυτή
την ερώτηση. Η περιοχή της Θράκης είναι τόσο πλούσια σε ομορφιά αλλά και σε
ιστορικά, φυσικά και πολιτιστικά μνημεία που ένας τουρίστας θα ερχόταν μια και
δυο και τρεις φορές, στην περιοχή. Βέβαια αν απαξιείς τον ίδιο σου τον τόπο και
το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι το άμεσο και φτηνό κέρδος τότε πραγματικά
κάνεις αυτήν την ερώτηση.
Η πανέμορφη Σαμοθράκη
με τα μαγευτικά τοπία όπου πράσινο και θάλασσα συναντιούνται. Εδώ ο Δίας στον
θρόνο της κορυφής Φεγγάρι(Σάος) παρακολουθούσε την αρχή, την εξέλιξη και το
τέλος του πολέμου της Τροίας. Αρχαία μοναδικά. Εδώ γινότανε τα Καβείρια
μυστήρια και ο ναός των Μεγάλων Θεών σε καλή κατάσταση. Το αρχαίο λιμάνι της
Παλαιάπολης αναφέρεται για πρώτη φορά τον 4 π.Χ. αιώνα και τελευταία το 49-50
μΧ. στις πράξεις των Αποστόλων όπου λέγεται ότι πέρασε ο Απόστολος Παύλος καθ
οδών από την Μικρά Ασία για να πάει στην αρχαία Νεάπολη(σημερινή Καβάλα).
Επίσης ο τόπος, όπου υπήρχε το διασημότερο όλων των αγαλμάτων, που το αυθεντικό
του είναι κλεμμένο κάπου στο μουσείο του Λούβρου, το ακέφαλο άγαλμα της Νίκης
της Σαμοθράκης.
Βέβαια στην
φιλότιμη και αξιοσέβαστη προσπάθεια της αείμνηστης Μελίνας Μερκούρη, θα
μπορούσε να προστεθεί και ο επαναπατρισμός του μοναδικού αυτού αγάλματος, του
Ελληνισμού, στον τόπο του. Υπάρχει στο μουσείο ομοίωμα του. Επίσης διαδρομές
μοναδικές για τις βάθρες, διαδοχικές μικρές λιμνούλες που σχηματίζει στο
πέρασμα του το γραφικό ποταμάκι μέσα σε ένα φανταστικό δάσος πλατάνων και
φυσικά οι μοναδικές βάθρες του φονιά , καταρράκτες με λίμνες που διαδέχονται η
μια την άλλη.
Γραφικά
χωριά όπως η Χώρα, τα Θέρμα (με ιαματικές πηγές που πηγάζουν από το βουνό, που
αν αξιοποιηθούν θα δώσουν και άλλη διάσταση στον τουρισμό), το Λάκκωμα, κλπ. Σε
αυτόν τον παραδεισένιο τόπο που έπρεπε να πλημμυρίζει από τουρίστες πολλές
φορές δεν υπάρχει πλοίο και υπάρχει μεγάλο πρόβλημα συγκοινωνίας, γιατί είναι,
λέει ….. άγονη γραμμή. Ίσως υπάρχουν πολλά……άγονα μυαλά, που έχοντας στα χέρια
τους θησαυρό, επιμένουν στην κακεντρέχεια και στην μισαλλοδοξία τους κρατώντας
όμηρο έναν ολόκληρο επίγειο παράδεισο. Ίσως αν περιμένουμε το διαστημικό
λεωφορείο , τώρα που αποσύρεται, να το βάλουμε στην γραμμή και να αποκτήσουμε
συγκοινωνία, γιατί με τα καμώματα μας μάλλον είμαστε UFO που χάσανε
το διαστημόπλοιο τους.
Υπάρχουν
μοναδικά μνημεία όπως το απολιθωμένο δάσος, που λίγοι το ξέρουνε στον
Έβρο και φυσικά αποτελεί ένα από τα λιγοστά απολιθωμένα δάση στην Ευρώπη. Αλλού
με έναν κορμό φτιάχνουνε μουσεία ενώ εμείς οι περισσότεροι ούτε που γνωρίζουμε
ύπαρξη του. Το απολιθωμένο δάσος δημιουργήθηκε λόγω ευνοϊκών συνθηκών
απολίθωσης και συνδέεται με την ηφαιστειακή δραστηριότητα της περιοχής πριν
από…..25 εκατ. χρόνια. Στην περίπτωση του απολιθωμένου δάσους του Φυλακτού
(περιοχή Τυχερού Έβρου) η απολίθωση είναι τέλεια μιας και διατηρούνται ακόμα
και οι δακτύλιοι των κορμών των δένδρων. Υπάρχει και μια απολιθωμένη βελανιδιά
μήκους…..19 μέτρων και ηλικίας…μόλις…25 εκατομ. χρονών. Μικρό εκθετήριο
λειτουργεί στην περιοχή του Τυχερού. Στην μικρή λίμνη του Τυχερού μπορείς να
πιεις τον καφέ σου δίπλα σε πάπιες και χήνες που βόσκουν στην μικρή λίμνη που
σχηματίστηκε και έμεινε από τις πλημμύρες του διερχόμενου ποταμού Έβρου καθώς
και το πανέμορφο ξενοδοχείο της λίμνης. Επίσης το καλοκαίρι το φεστιβάλ
τραγουδιού με πλήθος επώνυμων τραγουδιστών, δίπλα στην λίμνη του Τυχερού.
Οι
αρχαιολογικοί χώροι Μαρώνειας και Μεσημβρίας, με αρχαίο θέατρο
και πανέμορφο περιβάλλον. Δύο αρχαιολογικοί χώροι που μνημονεύονται ακόμα και
στην Οδύσσεια, όπου ο Οδυσσέας προμηθεύτηκε τον από τότε ξακουστό οίνο της
περιοχής τον οίνο Μαρωνίτη και τον πότισε στον Κύκλωπα Πολύφημο, για να τον
κοιμίσει λέγοντας του ότι ονομάζεται Κανένας. Ο αρχαιολογικός χώρος της
Μαρώνειας διαθέτει και αρχαίο θέατρο όπου γινότανε παραστάσεις. Ο αρχαιολογικός
χώρος της Μεσημβρίας εποικισμένος από την Νεολιθική εποχή, είναι ένα στολίδι
δίπλα στην υπέροχη παραλία της Μεσημβρίας
Η σπηλιά
του Κύκλωπα στο γραφικό λιμανάκι της Μάκρης (δήμος Αλεξανδρούπολης), που
είναι και δείγμα νεολιθικής αποίκησης της περιοχής, με τρεις κάμαρες και δύο
επίπεδα, που δείχνουν εποικισμό πριν από 4.500 χιλιάδες χρόνια. . Η
ιστορία με τον Κύκλωπα ίσως είναι μύθος, αλλά βρίσκεται 40 χιλιόμετρα
ανατολικά της Μαρώνειας και αν υποθέσουμε ότι το καράβι του Οδυσσέα βούλιαξε,
ίσως υποπτευθούμε ότι δεν είναι και τόσο μύθος, γιατί ο Κύκλωπας ήπιε από το
κρασί που πήρε ο Οδυσσέας από την Μαρώνεια. Κάποτε η σπηλιά του Κύκλωπα,
αποτελούσε τόπο εύρεσης κατά τις γιορτές της πρωτομαγιάς του Πάσχα κλπ. σήμερα
έχει και αυτή ξεχαστεί.
Δίπλα στον
οικισμό της Μάκρης (δήμος Αλεξανδρούπολης), η εκκλησία της Αγίας
Αναστασίας από την Βυζαντινή εποχή, κτισμένη πάνω σε αρχαίο ναό που σώζονται
μερικά ερείπια του.
Τα κάστρα
του Αβάντα (δήμος Αλεξανδρούπολης), που όλοι τα βλέπουμε σαν δυο
εγκαταλειμμένους πύργους, στην συμβολή με την διασταύρωση για το εγκαταλειμμένο
χωριό του Πόταμου, αλλά σύμφωνα, με την ιστορία αποτελούσαν τόπους
στρατιωτικής φύλαξης και αναπαυτήριο των ταξιδιωτών κατά μήκος της Εγνατίας
οδού (Via Apia)κατά
την Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδο. Είναι αφημένα στην εγκατάλειψη και στην
αδιαφορία όλων, ενώ θα μπορούσαν να είναι επισκέψιμα από πολλούς τουρίστες.
Είναι από τα λίγα μάλιστα κάστρα που διαθέτουν και υπόγειο τούνελ διαφυγής σε
περίπτωση πολιορκίας. Το επόμενο μεγάλο κάστρο, βρισκότανε στην περιοχή της
Νεάπολης(σημερινή Καβάλα).
Στην ίδια
περιοχή στο εγκαταλειμμένο χωριό του Πόταμου(δήμος Αλεξανδρούπολης), με
τον εγκαταλειμμένο σταθμό, υπάρχει το εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη. Είναι το μόνο
που σώζεται από το χωριό, που με την φιλότιμη προσπάθεια του συλλόγου
Ποταμιωτών ανακαινίστηκε και στο παρακείμενο πολιτιστικό κέντρο, γίνονται
διάφορες εκδηλώσεις, στην γιορτή του Αι Γιώργη, τις αργίες της Πρωτομαγιάς και
του Πάσχα κλπ. Η εκκλησία κτίστηκε το 1804 και αποτελεί ένα πραγματικά σπάνιο σωσμένο
εύρημα για την περιοχή.
Στη περιοχή
του οικισμού της Αισήμης (δήμος Αλεξανδρούπολης), η εκκλησία του χωριού,
έχει ένα κειμήλιο επιταφίου του 1860, φτιαγμένο από Ρώσους μοναχούς
χρυσοκέντητο, που δωρίθηκε σε Καππαδόκες της πόλης Μυστής της Καππαδοκίας και
δωρίθηκε στην εκκλησία του Αγ. Βασιλείου της Μυστής-Καππαδοκίας(Τουρκία).
Μεταφέρθηκε κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών και δωρίθηκε στην εκκλησία της
Αισήμης, με όλους τους κίνδυνους που διέτρεξε κατά την περίοδο της προσφυγιάς,
από την αείμνηστη γιαγιά μου, την Σοφία την Χαντζηκωνσταντίνου όταν
εγκαταστάθηκαν εκεί. Ήταν αναλφάβητη, αλλά είχε μεγάλη ψυχή. Επίσης υπάρχει ο
πρότυπος οικισμός των Σαρακατσάνων, αναπαράσταση σε πραγματικό χώρο και
πραγματικές καλύβες όπου κάποιος μπορεί να πάει και για εκδρομές, καθώς και το
μουσείο των Σαρακατσάνων.
Η περιοχή της Κίρκης
(δήμος Αλεξανδρούπολης), με το παλιό μεταλλείο που σήμερα αφημένο στην
αδιαφορία μένει και ρυπαίνει την περιοχή, θα έπρεπε να γίνει πόλος ανάπτυξης
και τουρισμού της περιοχής, μιας και διαθέτει και σχοινοκίνητο
σιδηρόδρομο(τελεφερίκ) που με μια αναστήλωση θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Σε
ένα καταπράσινο περιβάλλον με τον ποταμό Ειρήνη να περνά κάτω από τα πόδια σου
το παλιό παρεικμασμένο μεταλείο, με την εξυγίανση του χώρου, θα μπορούσε να αναπτυχθεί
σαν πολιτιστικό και πολιτισμικό κέντρο, πόλος ανάπτυξης της περιοχής. Η
τελευταία επίσκεψη Τσέχων μελετητών (Βιολόγων), ανάδειξε και ακόμα ένα μοναδικό
Εβρίτικο θησαυρό. Στην Κίρκη και στην Χίο ζει ένα μοναδικό είδος στον κόσμο,
ενδημικής πεταλούδας ο «άρχων Λεπτοκαρέας» και ξένοι μελετητές μας ανακοίνωσαν
έναν ακόμη φυσικό θησαυρό μοναδικό στον κόσμο. Ακόμα ένα έναυσμα για την
ανάπλαση και την δημιουργία πολιτισμικού κέντρου στην περιοχή της καταπράσινης
και πανέμορφης Κίρκης.
ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ……
e-mail: panosmandalos@yahoo.gr.