Γράφει η Ρίκα Βαγιάνη
Καλημέρα, πατριώτες από Αυστραλία. Ακούει μωρέ η Ελλάδα, ή τηγανίζει πατάτες;
Η Π. μου έγραψε ότι βούρκωσε καθώς συμπλήρωνε το δελτίο εγγραφής στην πατατοτοδιανομή του Σαββάτου. «Ήταν σαν να υπέγραφα επίσημη δήλωση αποδοχής της φτώχειας μου», μου εμπιστεύτηκε. Πιο πολύ την τσάκισε η ευγένεια, η οργάνωση, ο σεβασμός των δημοτικών υπαλλήλων απέναντι στους πολίτες που έκαναν ουρά για να πάρουν αριθμούς. «Σαν να προσπαθούσαν να μας πουν «να μην ντραπεί κανείς, όλοι μας βράζουμε στο..........
ίδιο καζάνι». Έτσι μου έγραψε η φίλη μου, έτσι σας τα γράφω.
Το «κίνημα της πατάτας», λοιπόν: Είμαι πολύ τυχερή, διότι βρήκα και διάβασα (και εν συνεχεία τύπωσα, κράτησα στο κεντρικό μου αρχείο εγγράφων) το σχετικό post που ανέβασε ο Παύλος Γεωργιάδης, εδώ, στο protagon. Τα είπε όλα ο άνθρωπος, προσκυνώ. Σε άλλο, εκρηκτικότερο πατατο-post, η Ρέα μας, καταλαβαίνω ότι το κίνημα της πατάτας τής αφήνει μια γεύση σαχλής εξέγερσης, αυτό που παλιά θα αποκαλούσαμε «επαναστατική γυμναστική».
Και αν το δώ αλλιώς; Αν αυτό που βλέπω, δεν είναι μια σειρά από «συφοριασμένες, σαν των Τρώων, προσπάθειες» αλλά μια κοινωνία που δοκιμάζει τα ρεφλέξ της, σαν ένας άνθρωπος που ήταν για καιρό σε αφασία;
Ενας μυϊκός σπασμός εδώ, ένα πετάρισμα των βλεφάρων εκεί.
Τα «δεν πληρώνω» (διόδια, φόρους, χαράτσια, επιχορηγήσεις). Τα μαζέματα των αγανακτισμένων, σε περσινές πλατείες. Τα μπινελίκια στην παρέλαση. Οι αυθόρμητες ανταλλαγές ιδεών στα τουίτς, ή στα γραπτά μηνύματα.
Σπασμοί. Πεταρίσματα των βλεφάρων. Ένα γόνατο που τινάζεται απότομα προς τα πάνω, και μετά παραλύει ξανά: Είναι πολύ αδύναμο ακόμα για να σημαίνει οτιδήποτε. Είπαμε, ο ασθενής βρε παιδιά, ήταν χρόνια σε αφασία. Δαχτυλάκια κουνάει. Τι περιμένουμε, να σηκωθεί, να πετάξει τα σωληνάκια, και να τρέξει μαραθώνιο;
Παρουσιάζεται συχνά η κοινωνία μας σαν διχασμένη από το μίσος, έτοιμη να υποκύψει στην ανθρωποφαγία. Δεν είναι ψέμα. Υπάρχει αυτή η τάση, καταγράφεται, και μου φαίνεται απαίσια, ένα μέλλον που ούτε στους χειρότερους εφιάλτες μου δεν θέλω να φανταστώ πως θα χαράξει η αυγή του.
Καταγράφω όμως και μια άλλη τάση: Η γυμναστική της πατάτας, η ειρηνική διαμαρτυρία, αυτή που τόσο μικρότερο σουξέ κάνει, μπροστά στα λοστάρια και στα σπασίματα. Οι μαζικές πρωτοβουλιες (συγκεντρώνουμε χρόνο, τρόφιμα, ή ρούχα, συμπαραστεκόμαστε στους πιο αδύναμους από μας) δείχνουν αφελή ή ατελή εργαλεία αντίστασης. Όπως αφελής ή ατελής δείχνει και η ίδια η Δημοκρατία, μπροστά στο μαθηματικά άψογο ολοκλήρωμα μιας απόλυτα υποταγμένης μάζας που υπακούει τυφλά σε κανόνες και κανονισμούς μιας απόλυτης Αρχής. (Μπρρ, κάνει κρύο ξαφνικά).
Κοίτα μας, να «βράζουμε στο ίδιο καζάνι». Κοίτα μας, κουράζουμε το μυαλό μας, σπάμε το κεφάλι μας. Κατεβάζουμε ιδέες. Πατέντες. Δουλεύει αυτό; Αν προσπαθούσαμε κάτι άλλο; Ρε σεις, στη Μακεδονία κάνουν έτσι κι έτσι. Μήπως να το ψάξουμε και στην Ηλιούπολη; Κάνουμε διάφορα. Κάνουμε χαζά, ή τρελά. Κάνουμε και τα αδύνατα. Μέσα στη γενική σύγχιση, εντελώς παράλογα, ένα παιδάκι δικό μας δίνει μια «σβίν» και σκίζει το Παγκόσμιο. Κι εγώ (που αξιώθηκα, κάποτε, Θεέ μου, να έχω δει έναν μικρούλη, πανέμορφο Γιάτσεκ Βζόλα να συντρίβει το Παγκόσμιο ρεκόρ, σε εποχές επίσης σκοτεινές), γίνομαι, επιεικώς, αλοιφή.
Η έμφυτη δυσπιστία μου, μαλακώνει μπροστά στο ενδεχόμενο της πραγματοποίησης του αδύνατου.
«Ολοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε». Κι όταν λέμε όλοι, εννούμε «όλοι». Κανένας έξω.
Και μόνο αυτή, η απλούστατη, αλλά εντελώς αγύμναστη πληροφορία, να μείνει κέρδος στην κοινωνία μας, αξίζει να ζήσουμε δέκα κρίσεις, όχι μία. Είναι μια πληροφορία που, αν γίνει τρόπος ζωής, βγάζει δυνατό καύσιμο για πέντε γενιές (τόσο κρατάει, μετά ο άνθρωπος ξεχνάει).
Ετσι λοιπόν, παρά τις πολύτιμες πατατο-πληροφορίες και τα στοιχεία του Π. Γεωργιάδη, και παρά την αυθόρμητη διάθεσή μου να συμπαραταχθώ με τις πατατο-επιφυλάξεις της Ρέας, απαγορεύω στον εαυτό μου να καταδικάσει -και κυρίως να ειρωνευτεί- τίποτα.
Καμιά μαζική πρωτοβουλία, καμιά καινούρια ιδέα, καμία προσπάθεια να «σκεφτούμε διαφορετικά» δεν θα με βρει αντίθετη. Διαφορετικά, άλλωστε, δεν σημαίνει και σωστά. Σημαίνει, απλώς, «διαφορετικά». Είμαι ανοιχτή σε όλα τα ενδεχόμενα, προτίθεμαι να δοκιμάσω ένα-ένα όλα τα κομμάτια, να δω αν ταιριάζουν στο πάζλ. Όλα, εκτός από τον φόβο και τη βία, το «καταφύγιο των ηλιθίων».
Θα αφήσω όλες τις πατάτες ν' ανθίσουν. Κρατήστε μου δέκα κιλά.
Καλημέρα, πατριώτες από Αυστραλία. Ακούει μωρέ η Ελλάδα, ή τηγανίζει πατάτες;
Η Π. μου έγραψε ότι βούρκωσε καθώς συμπλήρωνε το δελτίο εγγραφής στην πατατοτοδιανομή του Σαββάτου. «Ήταν σαν να υπέγραφα επίσημη δήλωση αποδοχής της φτώχειας μου», μου εμπιστεύτηκε. Πιο πολύ την τσάκισε η ευγένεια, η οργάνωση, ο σεβασμός των δημοτικών υπαλλήλων απέναντι στους πολίτες που έκαναν ουρά για να πάρουν αριθμούς. «Σαν να προσπαθούσαν να μας πουν «να μην ντραπεί κανείς, όλοι μας βράζουμε στο..........
ίδιο καζάνι». Έτσι μου έγραψε η φίλη μου, έτσι σας τα γράφω.
Το «κίνημα της πατάτας», λοιπόν: Είμαι πολύ τυχερή, διότι βρήκα και διάβασα (και εν συνεχεία τύπωσα, κράτησα στο κεντρικό μου αρχείο εγγράφων) το σχετικό post που ανέβασε ο Παύλος Γεωργιάδης, εδώ, στο protagon. Τα είπε όλα ο άνθρωπος, προσκυνώ. Σε άλλο, εκρηκτικότερο πατατο-post, η Ρέα μας, καταλαβαίνω ότι το κίνημα της πατάτας τής αφήνει μια γεύση σαχλής εξέγερσης, αυτό που παλιά θα αποκαλούσαμε «επαναστατική γυμναστική».
Και αν το δώ αλλιώς; Αν αυτό που βλέπω, δεν είναι μια σειρά από «συφοριασμένες, σαν των Τρώων, προσπάθειες» αλλά μια κοινωνία που δοκιμάζει τα ρεφλέξ της, σαν ένας άνθρωπος που ήταν για καιρό σε αφασία;
Ενας μυϊκός σπασμός εδώ, ένα πετάρισμα των βλεφάρων εκεί.
Τα «δεν πληρώνω» (διόδια, φόρους, χαράτσια, επιχορηγήσεις). Τα μαζέματα των αγανακτισμένων, σε περσινές πλατείες. Τα μπινελίκια στην παρέλαση. Οι αυθόρμητες ανταλλαγές ιδεών στα τουίτς, ή στα γραπτά μηνύματα.
Σπασμοί. Πεταρίσματα των βλεφάρων. Ένα γόνατο που τινάζεται απότομα προς τα πάνω, και μετά παραλύει ξανά: Είναι πολύ αδύναμο ακόμα για να σημαίνει οτιδήποτε. Είπαμε, ο ασθενής βρε παιδιά, ήταν χρόνια σε αφασία. Δαχτυλάκια κουνάει. Τι περιμένουμε, να σηκωθεί, να πετάξει τα σωληνάκια, και να τρέξει μαραθώνιο;
Παρουσιάζεται συχνά η κοινωνία μας σαν διχασμένη από το μίσος, έτοιμη να υποκύψει στην ανθρωποφαγία. Δεν είναι ψέμα. Υπάρχει αυτή η τάση, καταγράφεται, και μου φαίνεται απαίσια, ένα μέλλον που ούτε στους χειρότερους εφιάλτες μου δεν θέλω να φανταστώ πως θα χαράξει η αυγή του.
Καταγράφω όμως και μια άλλη τάση: Η γυμναστική της πατάτας, η ειρηνική διαμαρτυρία, αυτή που τόσο μικρότερο σουξέ κάνει, μπροστά στα λοστάρια και στα σπασίματα. Οι μαζικές πρωτοβουλιες (συγκεντρώνουμε χρόνο, τρόφιμα, ή ρούχα, συμπαραστεκόμαστε στους πιο αδύναμους από μας) δείχνουν αφελή ή ατελή εργαλεία αντίστασης. Όπως αφελής ή ατελής δείχνει και η ίδια η Δημοκρατία, μπροστά στο μαθηματικά άψογο ολοκλήρωμα μιας απόλυτα υποταγμένης μάζας που υπακούει τυφλά σε κανόνες και κανονισμούς μιας απόλυτης Αρχής. (Μπρρ, κάνει κρύο ξαφνικά).
Κοίτα μας, να «βράζουμε στο ίδιο καζάνι». Κοίτα μας, κουράζουμε το μυαλό μας, σπάμε το κεφάλι μας. Κατεβάζουμε ιδέες. Πατέντες. Δουλεύει αυτό; Αν προσπαθούσαμε κάτι άλλο; Ρε σεις, στη Μακεδονία κάνουν έτσι κι έτσι. Μήπως να το ψάξουμε και στην Ηλιούπολη; Κάνουμε διάφορα. Κάνουμε χαζά, ή τρελά. Κάνουμε και τα αδύνατα. Μέσα στη γενική σύγχιση, εντελώς παράλογα, ένα παιδάκι δικό μας δίνει μια «σβίν» και σκίζει το Παγκόσμιο. Κι εγώ (που αξιώθηκα, κάποτε, Θεέ μου, να έχω δει έναν μικρούλη, πανέμορφο Γιάτσεκ Βζόλα να συντρίβει το Παγκόσμιο ρεκόρ, σε εποχές επίσης σκοτεινές), γίνομαι, επιεικώς, αλοιφή.
Η έμφυτη δυσπιστία μου, μαλακώνει μπροστά στο ενδεχόμενο της πραγματοποίησης του αδύνατου.
«Ολοι στο ίδιο καζάνι βράζουμε». Κι όταν λέμε όλοι, εννούμε «όλοι». Κανένας έξω.
Και μόνο αυτή, η απλούστατη, αλλά εντελώς αγύμναστη πληροφορία, να μείνει κέρδος στην κοινωνία μας, αξίζει να ζήσουμε δέκα κρίσεις, όχι μία. Είναι μια πληροφορία που, αν γίνει τρόπος ζωής, βγάζει δυνατό καύσιμο για πέντε γενιές (τόσο κρατάει, μετά ο άνθρωπος ξεχνάει).
Ετσι λοιπόν, παρά τις πολύτιμες πατατο-πληροφορίες και τα στοιχεία του Π. Γεωργιάδη, και παρά την αυθόρμητη διάθεσή μου να συμπαραταχθώ με τις πατατο-επιφυλάξεις της Ρέας, απαγορεύω στον εαυτό μου να καταδικάσει -και κυρίως να ειρωνευτεί- τίποτα.
Καμιά μαζική πρωτοβουλία, καμιά καινούρια ιδέα, καμία προσπάθεια να «σκεφτούμε διαφορετικά» δεν θα με βρει αντίθετη. Διαφορετικά, άλλωστε, δεν σημαίνει και σωστά. Σημαίνει, απλώς, «διαφορετικά». Είμαι ανοιχτή σε όλα τα ενδεχόμενα, προτίθεμαι να δοκιμάσω ένα-ένα όλα τα κομμάτια, να δω αν ταιριάζουν στο πάζλ. Όλα, εκτός από τον φόβο και τη βία, το «καταφύγιο των ηλιθίων».
Θα αφήσω όλες τις πατάτες ν' ανθίσουν. Κρατήστε μου δέκα κιλά.