Οι Νεόδουλοι και η «Διανόηση» των Μέσων

Γράφει ο Αλέξανδρος Πιστοφίδης

Ένα χρόνο πριν την έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έγραφε ο Max Horkheimer, «στον ύστερο καπιταλισμό, οι λαοί μεταμορφώνονται αρχικά σε αποδέκτες κοινωνικών παροχών και ύστερα σε πειθαρχημένες μάζες οπαδών.  Οι αντιφάσεις της τεχνολογικής προόδου και η κυριαρχία του οικονομικού φιλελευθερισμού, έχουν προκαλέσει μια διαρκή οικονομική κρίση, ενώ οι διανοούμενοι, που φαινομενικά αντιτίθενται στην ολοκληρωτική ιδεολογία, εξυμνούν ακριβώς εκείνες τις καταστάσεις στις .......
οποίες οφείλεται η έλευσή της, δαιμονοποιώντας τις θεωρίες που αποκαλύπτουν τις κρυφές ρίζες της, σαν συνωμοσιολογικές θεωρίες».

Η λεγόμενη διανόηση, αρνείται σήμερα να δεχτεί, πως το σύγχρονο ολοκληρωτικό (φασιστικό) καθεστώς, δεν είναι τίποτα άλλο παρά το προηγούμενο καπιταλιστικό καθεστώς δίχως τις αναστολές του.

Η σημερινή οικονομική πολιτική, έχει καταστρέψει πλέον το μύθο της αρμονίας της αγοράς αλλά και της αρμονίας των συμφερόντων μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου, δείχνοντας, ότι η νεοφιλελεύθερη οικονομία αναπαράγει τις σχέσεις κυριαρχίας μέσω  των «Ελευθέρων Συμβολαίων», που επιβάλλονται εκβιαστικά από το πλέγμα των κυρίαρχων οικονομικοπολιτικών δυνάμεων. Η οικονομία σήμερα, υπάρχει για να υπηρετεί το κέρδος και μόνο το κέρδος και για να επεκτείνει την κυριαρχία του κεφαλαίου πάνω στην ανθρώπινη εργασία. «Η πείνα από μόνη της», έγραφε ο Horkheimer, «δεν είναι λόγος για την παραγωγή καταναλωτικών αγαθών. Το να παράγει κάποιος για να ικανοποιήσει επιτακτικές ανάγκες για τις μάζες των ανέργων, θα αντέβαινε στους νόμους της οικονομίας, όσο και της θρησκείας, που στηρίζουν από κοινού το δόγμα: Οποιος δεν εργάζεται δεν πρέπει να τρώει»( βλέπε Β΄ Επιστολή Παύλου Προς Θεσσαλονικείς 3:10).

«Το ίδιο συμφέρον» έλεγε ο Πλάτων, «διασπά την κοινωνία ενώ το κοινό συμφέρον την συνδέει» και σήμερα, περισσότερο από πριν, το ίδιο συμφέρον μιας κοινωνικής ομάδας, εκείνης του κεφαλαίου (εργοδοσίας), αντιμάχεται το κοινό συμφέρον, θέλοντας με την συμπαράσταση του κράτους της να καθυποτάξει την συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας, επιβάλλοντας τη βούλησή της. Σ’ αυτό το παιχνίδι εξουσίας, έχει βρει, με το αζημίωτο βεβαίως, συμπαραστάτης της τη «διανόηση των Μέσων», η οποία φροντίζει, ώστε οι εργαζόμενοι νεόδουλοι να μη χρειάζεται να έχουν εξωτερικούς επιτηρητές και δεσμοφύλακες, οι οποίοι κοστίζουν, αλλά να έχουν δεσμοφύλακα την ίδια τους τη συνείδηση, διότι όπως έλεγε ο Καντ «η εισαγόμενη εσωτερική ηθική είναι ανίκανη να διαμαρτυρηθεί εναντίον του εαυτού της». Δημιουργώντας συνειδήσεις δούλων, εξασφαλίζει την εξουσία των αφεντικών της πάνω στον εργαζόμενο λαό και εν τέλει τη δική της εύνοια.