Γράφει ο Dr Money
Η υποβάθμιση της Ελλάδας και της Πορτογαλίας από την Standard & Poor’s δεν ήταν ασφαλώς κεραυνός εν αιθρία.
Η S&P είχε προειδοποιήσει εγκαίρως για τις προθέσεις της αναφορικά με την χώρα μας επικαλούμενη την διαφαινόμενη δομή του μηχανισμού Εuropean Stability Mechanism (ESM) ο οποίος θα διαδεχθεί το τωρινό ταμείο (EFSF) από τα μέσα του 2013 και μετά.
Η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους ως πιθανή προϋπόθεση υπαγωγής μιας χώρας στο ESM ήταν στην ατζέντα των οπαδών της αποκαλούμενης «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» εδώ και καιρό και έγινε πιο σαφής μετά την άτυπη συνάντηση κορυφής της 11ης Μαρτίου.
Η επισημοποίηση ήλθε στη πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Μαρτίου.
Οι συνέπειες είναι προφανείς.
Είναι προφανές ότι μειώνονται αισθητά οι πιθανότητες να χρηματοδοτηθούν χώρες, όπως η Ελλάδα, που είναι.........
υποψήφιες για το ESM, από τις αγορές με λογικά επιτόκια μέχρι τα μέσα του 2013.Η S&P είχε προειδοποιήσει εγκαίρως για τις προθέσεις της αναφορικά με την χώρα μας επικαλούμενη την διαφαινόμενη δομή του μηχανισμού Εuropean Stability Mechanism (ESM) ο οποίος θα διαδεχθεί το τωρινό ταμείο (EFSF) από τα μέσα του 2013 και μετά.
Η αναδιάρθρωση του δημοσίου χρέους ως πιθανή προϋπόθεση υπαγωγής μιας χώρας στο ESM ήταν στην ατζέντα των οπαδών της αποκαλούμενης «ελεγχόμενης χρεοκοπίας» εδώ και καιρό και έγινε πιο σαφής μετά την άτυπη συνάντηση κορυφής της 11ης Μαρτίου.
Η επισημοποίηση ήλθε στη πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις 24-25 Μαρτίου.
Οι συνέπειες είναι προφανείς.
Είναι προφανές ότι μειώνονται αισθητά οι πιθανότητες να χρηματοδοτηθούν χώρες, όπως η Ελλάδα, που είναι.........
Oταν οι επενδυτές γνωρίζουν ότι τα ομόλογα της χώρας που αγοράζουν μπορεί να μπουν στην διαδικασία της αναδιάρθρωσης του χρέους είτε δεν θα τα ακουμπήσουν είτε θα ζητήσουν πολύ υψηλά επιτόκια που θα φουντώσουν περισσότερο το δημόσιο χρέος.
Υπο αυτές τις συνθήκες ακυρώνονται εν μέρει τα όποια πλεονεκτήματα προσφέρει η επιμήκυνση της αποπληρωμής των δανείων από τις χώρες της ευρωζώνης και του ΔΝΤ και το χαμηλότερο spread στα διμερή δάνεια από την ΕΕ.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι διευκολύνσεις δόθηκαν ώστε να υποβοηθηθεί η προσπάθεια για επάνοδο της χώρας στις αγορές που ο πρωθυπουργός κ.Παπανδρέου και υπουργοί τοποθετούσαν μέχρι πρόσφατα μέσα στο 2011.
Είναι προφανές ότι οι εταίροι μας δημιουργούν τον μηχανισμό ESM για να προστατεύσουν το πρότζεκτ του ευρώ από μελλοντικές κρίσεις χρέους.
Είναι επίσης σαφές ότι θεωρούν πως είναι καλύτερα για την ευρωζώνη στη παρούσα φάση να απομονώσουν την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία από το υπόλοιπο μπλοκ για να σταματήσει η μετάσταση της κρίσης σε άλλες χώρες.
Γι αυτό προσφέρουν χρηματοδότηση με εύλογα επιτόκια είτε μέσω διμερών δανείων είτε μέσω χρηματοδότησης από το EFSF με την συνδρομή του ΔΝΤ αλλά με αντάλλαγμα την εφαρμογή οικονομικών πολιτικών λιτότητας και διαρθρωτικών αλλαγών.
Γνωρίζουν ασφαλώς ότι κάποιες από αυτές τις τρείς χώρες θα καταλήξουν στον μηχανισμό ESM από τα μέσα του 2013 και μετά με την Ελλάδα να είναι το πρώτο φαβορί.
Την ίδια στιγμή λοιπόν που οι κοινοτικοί αξιωματούχοι εξορκίζουν την αναδιάρθρωση του χρέους από χώρα της ευρωζώνης, ουσιαστικά την υιοθετούν μέσω του ESM.
Επί του πρακτέου, οι εταίροι μας προσπαθούν να αγοράσουν χρόνο ώστε μέχρι τα μέσα του 2013 για δυο λόγους:
Πρώτον, να έχουν σιγουρευτεί ότι οι αδύναμοι κρίκοι της περιφέρειας έχουν απομονωθεί τελείως από το επόμενο γκρουπ που απαρτίζουν η Ισπανία, η Ιταλία και το Βέλγιο.
Δεύτερον, οι τράπεζες των μεγάλων χωρών, π.χ. Γερμανίας, Γαλλίας κ.τ.λ., να μειώσουν περαιτέρω την έκθεσή τους στα ομόλογα των αδύνατων κρίκων και να ενισχύσουν περαιτέρω την κεφαλαιακή τους θέση ώστε να αντέξουν τις όποιες απώλειες από μια πιθανή αναδιάρθρωση χρέους.
Το μεγάλο ερώτημα από ελληνικής πλευράς είναι αν την συμφέρει να ακολουθήσει αυτή την οδό από την στιγμή που ξέρει που οδηγεί.
Από την στιγμή που μονόπλευρες ακραίες ενέργειες θα πρέπει να αποκλεισθούν, η διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας προς την κατεύθυνση της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους πολύ πιο πριν από το 2013, πιθανόν το δεύτερο εξάμηνο του 2011, θα ήταν ίσως η καλύτερη λύση.
Κι αυτό γιατί μεγάλο μέρος του χρέους βρίσκεται ακόμη σε ιδιωτικά χέρια και άλλους, γεγονός που ευνοεί μια σημαντική μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ απ’ ότι το 2013 όταν ένα μεγαλύτερο κομμάτι του χρέους θα βρίσκεται στα χέρια των εθνικών και υπερεθνικών πιστωτών μας.
Για να πεισθούν οι εταίροι μας θα πρέπει η ελληνική πλευρά να προβάλλει ορισμένα ισχυρά επιχειρήματα για να διασκεδασθούν οι ανησυχίες τους.
Ένα απ’ αυτά της προσφέρει ήδη η αγορά και αφορά το κρίσιμο θέμα της μετάστασης του δημοσίου χρέους από τους αδύναμους κρίκους στην Ισπανία και στην Ιταλία.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο βαθμός συσχέτισης των διαφορικών επιτοκίων (spreads) για διάστημα 2 μηνών που χωρίζουν τα ομόλογα της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας από τα αντίστοιχα γερμανικά με τα αντίστοιχα spreads της Ισπανίας και της Ιταλίας έχει υποχωρήσει αισθητά.
Ο βαθμός συσχέτισης βρίσκεται πλέον στο 0,3-0,5 δηλαδή στα επίπεδα που ήταν πριν τον Μάιο του 2010 που η Ελλάδα αιτήθηκε βοήθεια από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
Ο βαθμός συσχέτισης (correlation) κυμαινόταν μεταξύ 0,7 και 0,8 το διάστημα Μάιος-Ιούλιος του 2010.
Επιπλέον, ο βαθμός συσχέτισης των αγορών της Ισπανίας και της Ιταλίας με τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές έχει επίσης ενισχυθεί.
Τα ανωτέρω δείχνουν ότι η πολιτική της απομόνωσης των πιο προβληματικών χωρών της ευρωζώνης από τις αμέσως επόμενες «δουλεύει», δίνοντας μεγαλύτερα περιθώρια ευελιξίας στις κοινοτικές αρχές.
Αν μάλιστα ο σκόπελος των τραπεζικών τεστ αντοχής ξεπερασθεί ανώδυνα και ο βαθμός συσχέτισης των spreads που προαναφέραμε συνεχίσει να μειώνεται, το επιχείρημα υπέρ μιας γρηγορότερης αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους με την σύμφωνη γνώμη των εταίρων μας θα καταστεί ισχυρότερο.
Dr. Money