Γράφει ο Ευγένιος Ανδρικόπουλος
Αγαπητέ καφετζή,
Απεριόριστα εκτίμησα την προσπάθεια εμπλουτισμού της ιστοσελίδας σου με την άποψη ενός αλλοδαπού δημοσιογράφου αλλά: Σε βεβαιώνω ότι παρά τις εύστοχες ερωτήσεις σου ουδέν προσέφερε. Κι αυτό γιατί: «Δεν βλέπεις κάτι αν είναι, αν δεν ήξερες πως αυτό όφειλε να είναι!» Πλίνιος. Και ο συνεντευξιασθείς κ. Νταν Γκίλμορ μιας Αμερικανικού τύπου δημοσιογραφικής έκδοσης, αδυνατεί να αντιληφθεί, πως η δημοσιογραφία είναι, απλώς γιατί δεν ξέρει πως όφειλε να είναι..
Έτσι όταν ο κ. Γκίλμορ δηλώνει ότι: «Αν γράφεις ένα άρθρο για το Ολοκαύτωμα, δεν χρειάζεσαι σχόλια του Χίτλερ» τουλάχιστον αστοχεί για να μην σημειώσω πως αυτό-γελοιοποιείται.
Από την εποχή του πρώτου, (καταδικασθέντος σε τύφλωση για το σπάσιμο των κωδικών του ιερατικού επιστημονικού θησαυρού και την αισθητικά θεσπέσια μεταφορά τους στην τότε λαϊκή γλώσσα) ποιητή δημοσιογράφου, του Όμηρου, και των επαγγελματικών του επιγόνων ραψωδών που δια στόματος αναπαρήγαν τις ιστορίες του, ως τον εκ τύχης ανακαλύψαντα την τυπογραφία Γουτεμβέργιο και την σημερινή ομαδική επινόηση του διαδικτυακού υπολογιστή, το «μέσο» παραγωγής της ενημέρωσης μετασχημάτισε την μορφή του τέσσερις πέντε φορές. Κάποιες ήπια, και κάποιες άλλες βίαια. Οι κανόνες και οι αξίες στις οποίες υποχρεούτο να υπακούει διάκονος και μύνημα όμως όχι. Έτσι: Είδηση είναι ότι εκτρέπεται του κανόνος και πως προσδιορίζεται από τις εξής παραμέτρους: «Πώς, Που, Πότε και Γιατί». Άρα όταν λογοκρίνεις την άποψη ενός εκ των πρωταγωνιστών αυτομάτως αφαιρείς μια από τις παραπάνω παραμέτρους που προσδιορίζουν τον βασικό κανόνα της είδησης. Δηλαδή το «Γιατί». Βεβαίως έχουν θέση τα σχόλια του εκάστοτε Χίτλερ της ιστορίας προκειμένου ο αναγνώστης να αντιληφθεί ποιου ψυχασθενικού παροξυσμού, κρίση βλακώδους υπεροψίας, αλλά ακόμη ακόμη ποιου ορθολογικά αμυντικού συλλογισμού, ήρθε ως αποτέλεσμα μια σφαγή ή μια γενοκτονία. Η ιστορία πρέπει να το γνωρίζει και για να το μάθει προστρέχει πάντα στην δημοσιογραφική εργασία. Εσείς κ. Γκίλμορ δεν θα το μάθετε ποτέ γιατί τα Μέσα που εκπροσωπείτε προκειμένου να συνδράμουν την κυβέρνησή σας στην γενοκτονία του Ιράκ είχαν λάβει την ρητή εντολή να μην ακουστεί ούτε μια συλλαβή του Σαντάμ Χουσεϊν. Φυσικό. Είχατε ήδη εκδώσει την απόφασή σας από την Ουάσιγκτον. Σφαγέας. Βολικό άλλοθι της ληστρικής σας επιδρομής στον ορυκτό πλούτο της χώρας αυτής.
Κάπου αλλού ο ίδιος τονίζει: Η τεχνολογία φέρνει μια νέα.........
εποχή για τη δημοσιογραφία, καθώς μέσω του Internet και των δικτυακών ημερολογίων που αναπτύσσονται σε αυτό, τα παραδοσιακά media χάνουν τη δύναμή τους.
Μόλις κομίσατε γλαύκες στην Αθηναϊκή πρωτεύουσα.. Συνέβη και με τις εφημερίδες όταν εισέβαλε η ηλεκτρονική ενημέρωση ή ψυχαγωγία (λέμε τώρα).. Αλλά με το να παραμυθιάζετε λαϊκίστικα τους χρήστες του διαδικτύου ή τους διαχειριστές των ιστοσελίδων (που αν κληθούν να καταβάλλουν δικαιώματα για τις αντιγραφές των εφημερίδων θα εξοντωθούν), πως εξ’ αυτού μεταλλάσσονται αυθωρί και παραχρήμα σε λειτουργούς μιας δημοσιογραφίας μαζικής, τότε είστε ο επί τόπου μεταβάς και μηδέποτε αντιληφθείς. Βεβαίως και ο χρήστης του διαδικτύου ως αποστολέας μιας πληροφορίας αποτελεί την πρωτογενή πηγή πληροφόρησης που όμως αγνοεί το πώς να την διαχειριστεί απλώς γιατί δεν όφειλε να το ξέρει. Και η διαχείριση μιας πληροφορίας είναι πολιτικά κοινωνικά και οικονομικά εξαιρετικά πολύπλοκη υπόθεση.. (για παράδειγμα: το να είσαι δημοσιογράφος και να γνωρίζεις ποιο άλογο θα νικήσει στον ιππόδρομο σε καθιστά αυτομάτως αντιμέτωπο με το εξής δίλημμα. Ποιον από τους δυο θα ικανοποιήσεις; Τον αναγνώστη σου δια της δημοσιεύσεώς της ή τον εαυτό σου δια του προσπορισμού των κερδών; Αντικαταστήστε τώρα τον ιππόδρομο με το χρηματιστήριο και θα καταλάβετε αμέσως τι εννοώ..)
Τέλος ο κ. Γκίλμορ δηλώνει στον καφετζή ότι: Η μεγαλύτερη κρίση για τα media σε σχέση με την επιβίωσή τους έχει να κάνει με την ταυτόχρονη απώλεια διαφημιζομένων και αναγνωστών. Ως έναν βαθμό οι διαφημιζόμενοι φεύγουν επειδή το κοινό φεύγει επίσης».
Εδώ έχουμε τον ορισμό του ποιος έκανε πρώτος τι.. Η κότα τ’ αυγό ή το αυγό την κότα! Το κοινό ή οι διαφημιζόμενοι φεύγουν; Από κοινού και για άσχετες μεταξύ τους αιτίες. Για παράδειγμα. Οι διαφημιζόμενοι πέραν του αυτονόητου, την γνωριμία του προϊόντος τους με το κοινό, προβάλλονται για τρεις επιπλέον λόγους. Λόγος πρώτος. Η απαλλαγή του συνολικού κόστους της διαφημιστικής δαπάνης από την φορολογητέα τους ύλη. Τεράστιο ποσό. Αρκετοί επιχειρηματικοί όμιλοι υπερβαίνουν και τα δέκα εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Λόγος δεύτερος. Κατά κανόνα το διαφημιστικό κόστος επιμερίζεται ανά μονάδα στο προϊόν και προστίθεται στην αξία του.. Άρα η αξία του καταβάλλεται από τον καταναλωτή εις διπλούν. Εμμέσως και αμέσως. Τρίτος και σπουδαιότερος που κυρίως αφορά τις χορηγίες. Δια μέσου αυτών επεμβαίνουν στην διαμόρφωση του περιεχομένου ενός Μέσου υπό την απειλή πώς αν δεν συμμορφωθεί προς «τας πολιτικάς» τους υποδείξεις κινδυνεύει να χρεοκοπήσει.(το κάνουν αποτελεσματικά οι κυβερνήσεις με τις κρατικές διαφημίσεις) Μα οι πολιτικές που ο διαφημιζόμενος υποδεικνύει δεν συνάδουν με εκείνες που ο λαός επιθυμεί αφού τα συμφέροντά τους είναι εκ διαμέτρου αντίθετα.. Ο ένας στοχεύει στο αχαλίνωτο κέρδος κι ο άλλος στην επιβίωσή του. Ιδού το αγοραίο αδιέξοδο. Του κ. Γκίλμορ και των ομοίων του. Γιατί στην πραγματικότητα αδιέξοδο δεν υφίσταται. Ο πολίτης δίχως ενημέρωση δεν ζει. Όπως δίχως τροφή και νερό. Επειδή η ενημέρωση είναι η ψυχή της δημοκρατίας. Κι αυτό θα καταστεί απολύτως αντιληπτό όταν θα περάσει η ψηφιακή πλατφόρμα (οσονούπω) που θα ΠΙΣΤΏΝΕΙ ΤΟΝ ΤΗΛΕΘΕΑΤΗ ΠΕΛΑΤΗ μέσω αποκωδικοποιητή για τα Media. Ή τα Portals στο διαδίκτυο τα οποία θα χρεώνουν την είσοδό του σε αυτά στην πιστωτική του κάρτα. Τότε θα γίνει απολύτως σαφές σε δημοσιογράφους και αναγνώστες ότι: Οι μεν πρώτοι οφείλουν να είναι αξιόπιστοι και να αποδίδουν με ακρίβεια ψηφιακή τα του Καίσαρος τω Καίσαρι οι δε δεύτεροι να είναι εξόχως απαιτητικοί για την ποιότητα της ενημέρωσης που θα αγοράζουν. Κατά τα υπόλοιπα, τα φληναφήματα του κ. Γκίλμορ δεν χρήζουν σχολιασμού..
Ευγένιος Ανδρικόπουλος
eandrik@otenet.gr