ΜΕ ΧΡΟΝΙΚΗ υστέρηση εμφανίζονται στην Ελλάδα οι επιπτώσεις της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αποδεικνύοντας ότι τα δύσκολα για την ελληνική οικονομία είναι ακόμη μπροστά. Ενα χρόνο μετά την κατάρρευση της Lehman Βrothers, που σηματοδοτεί την κορύφωση της κρίσης διεθνώς, την περασμένη εβδομάδα πέντε ασφαλιστικές εταιρείες- τέσσερις εκ των οποίων του ομίλου Ασπίς, συμφερόντων του επιχειρηματία κ. Π. Ψωμιάδη- έβαλαν λουκέτο επειδή δεν μπορούσαν να καλύψουν τα περιθώρια φερεγγυότητας που προβλέπει η νομοθεσία και μια ακτοπλοϊκή εταιρεία, η GΑ Ferries του κ. Γερ. Αγούδημου, πτώχευσε, βυθιζόμενη στα χρέη της. Την ίδια στιγμή, η γερμανική εταιρεία ΤhyssenΚrupp, η οποία ελέγχει τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, αποφάσισε να καταγγείλει σύμβαση με το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό για τη ναυπήγηση τεσσάρων υποβρυχίων, επειδή, όπως υποστηρίζει, το ελληνικό Δημόσιο έχει πάψει να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του, οδηγώντας την εταιρεία ένα βήμα πριν από την πτώχευση.
Η είδηση του λουκέτου των εταιρειών του κ. Ψωμιάδη και η πτώχευση του κ. Αγούδημου δεν ξάφνιασαν την αγορά. Αρκετές φορές στο παρελθόν ο κ. Ψωμιάδης βρέθηκε «στριμωγμένος στη γωνία» από τις εποπτικές αρχές, οι οποίες του ζητούσαν να καλύψει τους δείκτες φερεγγυότητας των εταιρειών του. Ο όμιλος ήταν συνηθισμένος να ακροβατεί στα όρια της κεφαλαιακής επάρκειας και κάθε φορά, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο και εκμεταλλευόμενος τα κενά που αφήνει ο κατακερματισμός της εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα έλυνε το πρόβλημα. Το ίδιο συνέβαινε και με την GΑ Ferries του κ. Αγούδημου, η οποία πολλές φορές τα τελευταία χρόνια είχε απασχολήσει την επικαιρότητα για θέματα ρευστότητας και χρεών. Και αυτή κατάφερνε και αναγεννιόταν από τις στάχτες της. Ηταν όμως άλλες εποχές. Στην αγορά κυκλοφορούσε περισσότερο χρήμα. Σήμερα η κάμψη της κατανάλωσης και ταυτόχρονα το κλείσιμο της στρόφιγγας του .........τραπεζικού δανεισμού ανέδειξαν τα προβλήματα των επιχειρήσεων βάζοντας σε περιπέτειες αρκετές και δίνοντας τη χαριστική βολή σε άλλες.
Παράγοντες της αγοράς εκφράζουν φόβους για αλυσιδωτές επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας από την κατακόρυφη πτώση της παραγωγής, την πιστωτική ασφυξία, την έκρηξη των ακάλυπτων επιταγών και την αύξηση των επισφαλειών. Στο τέλος του έτους υπολογίζεται ότι οι ακάλυπτες επιταγές θα είναι ύψους 3 δισ. ευρώ, ενώ ένα στα δέκα δάνεια θα βρίσκεται στο κόκκινο. Η εικόνα θα ήταν χειρότερη αν οι τράπεζες δεν προχωρούσαν σε αναχρηματοδότηση των υποχρεώσεων πολλών επιχειρήσεων παρέχοντας ανάσα στα οικονομικά τους. Και αυτό όμως αποτελεί προσωρινή λύση διότι αν δεν βελτιωθεί το κλίμα στην αγορά, τα κανόνια της περασμένης εβδομάδας θα αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου.
Τις επιπτώσεις της κρίσης πληρώνουν ήδη σειρά επιχειρήσεων όπως η Ενωμένη Κλωστοϋφαντουργία, η Μαξίμ Περτσινίδης, οι Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες, η Βetanet, η ΔΙΕΚΑΤ, η Εκτασις, η Ηellenic Ηomes, οι οποίες βρίσκονται ένα βήμα πριν από το λουκέτο. Λουκέτο έχουν βάλει εταιρείες κυρίως από τον χώρο των τηλεπικοινωνιών όπως οι Lannet, Αltec Τelecoms, Τeledome, η ασφαλιστική ΕΟS καθώς και πολλά τουριστικά γραφεία. Το πλήγμα που έχουν καταφέρει σε αρκετές επιχειρήσεις η κρίση και οι συνέπειές της αναμένεται να ταλαιπωρήσουν για αρκετό διάστημα την οικονομική ζωή του τόπου.
Η διαφορά φάσης με την οποία η ελληνική οικονομία βιώνει τις επιπτώσεις της κρίσης δημιουργεί ανησυχίες για την έξοδο από αυτή. Ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη οι οικονομίες σταδιακά εξέρχονται από την ύφεση, η Ελλάδα τώρα μπαίνει. Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι το 2009 θα υπάρξει συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,5%-1%, ενώ άλλες εκτιμήσεις ανεβάζουν τον αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης ως και-2%. Η επιστροφή σε αναπτυξιακή τροχιά θεωρείται δύσκολη υπόθεση καθώς η κρίση ανέδειξε τα προβλήματα της ελληνική οικονομίας και η κυβέρνηση που θα προκύψει από τις προσεχείς εκλογές θα πρέπει να αντιμετωπίσει το τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος υπολογίζουν ότι κινείται πάνω από 10% και το τεράστιο δημόσιο χρέος. Οι προτεραιότητες αυτές ενισχύουν την αβεβαιότητα για την έξοδο από την κρίση και το μέλλον πολλών επιχειρήσεων. Παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν ότι αν συνεχιστεί η υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης και δεν αναθερμανθεί η κατανάλωση τότε θα δούμε και άλλες εταιρείες με προβλήματα να κλείνουν, οδηγώντας στην ανεργία χιλιάδες εργαζομένους.